❗ 120 Ekonomistten ortak bildiri: "Asgari ücrete yüzde 25 zam kaygı verici"

Günaydın.

30 Ekim Çarşamba Tepe Noktası Bülteni’nde bugün;

Yurt içi;

• Ekonomistlerden asgari ücret zammına ilişkin ortak çağrı

• Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Future Investment Initiative" Konferansı'na katılmak üzere Riyad'da

• Mehmet Şimşek’in geçen gün Brookings Institution’da yaptığı sunum Youtube’da yayımlandı; buradan izleyebilirsiniz.

Yurt dışı;

• Avrupa para politikasında iletişim karmaşası

• Almanya'da şirketlerin ihracat beklentisi Ekim'de art arda beşinci ay kötüleşti, muhtemel resesyon söz konusu

• ABD Hazine Bakanlığı, bu yılın dördüncü çeyreğine ilişkin borçlanma tahminini düşürdü.

Teknoloji

• ABD, Çin'e belirli teknoloji yatırımlarını sınırlayacak kuralları 2025’te devreye giriyor.

Bu hafta piyasalarda takip edilecek veriler;

• Yurt içinde; Kasım ayı ajandasına bültende “Piyasalar” bölümünde yer verdik.

• Yurtdışında ise ABD'de tüketici güven endeksi ile toptan stoklar, Japonya'da işsizlik oranı

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, seansı yüzde 0.42 artışla, 8,945.80 puandan kapattı. Seans içerisinde en düşük 8,915.61, en yüksek 8,954.21 puanı gören BİST 100 endeksi, önceki kapanışına göre 37,32 puan artarken, toplam işlem hacmi 24,6 milyar lira oldu. Endeksin dolar bazında değeri ise 261.19$ seviyesinde bulunuyor.

• Bankacılık endeksi yüzde 0,22 değer kaybederken, holding endeksi yüzde 0,48 değer kazandı.

• Sektör endeksleri arasında en çok kazandıran yüzde 2,34 ile finansal kiralama faktoring, en çok kaybettiren yüzde 1,02 ile sigorta oldu.

📅 Kasım ayında ekonomi gündeminde öne çıkan tarihler ve açıklanacak veriler;

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Yaklaşık 120 ekonomist, asgari ücrete yapılması beklenen yüzde 25'lik zammı kaygı verici bulduklarını açıkladı. Yüksek enflasyonun dar gelirli ve asgari ücretle çalışanları daha kırılgan hale getirdiğine dikkat çeken ekonomistler, asgari ücret artışlarının enflasyon oranını dikkate alması ve gelir dağılımını gözeten bütüncül bir ekonomi politikası izlenmesi çağrısında bulundu.

Ekonomistler, mevcut para ve maliye politikalarının enflasyonla mücadele hedefi doğrultusunda şekillendiğini belirterek, asgari ücret artışlarının gerçekleşen enflasyon yerine beklenen enflasyon oranı baz alınarak belirlenmesinin bilimsel ve sosyal açıdan kaygı verici olduğunu ifade etti. Ayrıca, gerçekleşen enflasyonun altında yapılacak ücret artışlarının gelir dağılımını daha da bozacağına dikkat çekildi.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Suudi Arabistan'da düzenlenen "Future Investment Initiative" Konferansı'na katılmak üzere Riyad'a gitti. Bu yıl 8'incisi gerçekleştirilen etkinlikte, Şimşek, "Politika Yapıcılar Kurulu: Liderler Temkinli Olmak Yerine İyimserlik Sunabilir mi?" başlıklı panelde ana konuşmacılardan biri olarak yer alacak. Bakan Şimşek, temasları kapsamında Birleşik Krallık, Hindistan ve Bahreyn'den bakanlarla görüşecek ve yatırımcı toplantılarına katılacak.

DÜNYA GÜNDEMİ

Avrupa Merkez Bankası (AMB) yetkilileri, Euro Bölgesi ekonomisinin yüzde 2 enflasyon hedefine ulaşma çabalarında farklı görüşler sergilemeye başladı. Washington'da toplanan politika yapıcılar, faiz patikasının yanı sıra bankanın iletişimi ve enflasyon görünümü gibi konularda ayrıştıklarını belirtti. Ekim enflasyon verileri ve muhtemel Alman resesyonu, Euro Bölgesi'nin değerlendirilmesine katkı sağlayacak olsa da belirsizlik, 5 Kasım'daki ABD seçimleri öncesinde devam ediyor.

Finans piyasaları, Aralık toplantısında 35 baz puanlık bir indirim fiyatlıyor. Ancak, AMB Başkanı Christine Lagarde, indirim miktarının belirlenmesinde dikkatli olunması gerektiğini vurguladı. Farklı görüşler arasında, Bundesbank Başkanı Joachim, acele edilmemesi gerektiğini belirtirken, bazı yetkililer 25 veya 50 baz puanlık indirim önerilerini gündeme getirdi. Enflasyon hedefleri konusunda da görüş ayrılıkları yaşanıyor, bu da bankanın gelecekteki iletişiminde daha fazla esneklik sağlama ihtiyacını ön plana çıkarıyor.

Almanya'da şirketlerin ihracat beklentisi Ekim ayında art arda beşinci kez kötüleşerek Ocak 2024'ten beri en düşük seviyeye indi. Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo) tarafından yayımlanan verilere göre, Sanayi İhracat Beklenti Endeksi Eylül'deki eksi 6,5 puandan Ekim'de eksi 6,7 puana geriledi. Ifo Anketler Merkezi Müdürü Klaus Wohlrabe, şirketlerin diğer ülkelerdeki olumlu ekonomik gelişmelerden yararlanamadığını belirterek, otomotiv ve metal endüstrilerinin ciddi kayıplar yaşamasından endişe edildiğini ifade etti.

Almanya'nın ocak-ağustos dönemi ihracatı geçen yıla göre yüzde 0,9 azalarak 1 trilyon 61 milyar euroya düştü. Zayıf dış ticaret, Almanya'nın resesyonun eşiğinde olmasının sebeplerinden biri olarak gösterilirken, ekonomi yüksek faiz oranları ve konjonktürel risklerle birlikte büyümede zorluk yaşıyor. Ülkenin üçüncü çeyreğine ilişkin GSYH verileri 30 Ekim'de açıklanacak ve bu verilerin ardından Almanya'nın teknik resesyona girmesi bekleniyor. Hükümet, ekonomiyi canlandırmak amacıyla "Büyüme Girişimi" adı altında bir paket hazırladı.

ABD Hazine Bakanlığı, 2024'ün dördüncü çeyreğine ilişkin borçlanma tahminini 565 milyar dolardan 546 milyar dolara düşürdü. Açıklamada, Aralık sonu nakit dengesinin 700 milyar dolar olacağı belirtildi. Bu tahmin, Temmuz ayında yapılan açıklamadan 19 milyar dolar daha düşük. Bakanlık, 2025'in ilk çeyreğinde 823 milyar dolarlık bir borçlanma beklediğini ve Mart sonu nakit dengesinin 850 milyar dolar olacağını da ifade etti. Ayrıca, bu yılın Temmuz-Eylül döneminde Hazine’nin 762 milyar dolar borçlandığı ve nakit dengesinin çeyrek sonunda 886 milyar dolar olduğu bildirildi.

ABD yönetimi, Çin'e yönelik belirli teknoloji yatırımlarını sınırlayacak yeni kuralları duyurdu. Hazine Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, askeri uygulamalara sahip son teknoloji ürünlerin Çin tarafından geliştirilmesine yönelik yatırımların kısıtlanacağı belirtildi. Bu düzenlemeler, ABD Başkanı Joe Biden'ın geçen yılki kararname çerçevesinde belirlenen kuralların bir parçası olarak 2 Ocak 2025'te yürürlüğe girecek.

Yatırımın sınırlandığı alanlar arasında yarı iletkenler, mikroelektronik, kuantum bilgi teknolojileri ve bazı yapay zeka sistemleri yer alıyor. ABD vatandaşlarına, bu alanlarda belirli işlemlerin yasaklandığı ve bazı işlemler için bildirim zorunluluğu getirildiği ifade edildi. Kural ihlalleri durumunda uygulanacak yaptırımlar da vurgulandı. Açıklamada, ABD yatırımlarının Çin'deki hassas teknolojilerin gelişimine katkıda bulunmasını engellemeyi amaçladığı belirtildi.

BİST