⚙️💻🤖🌐🔋💉 2024'ün 10 Çığır Açan Teknolojisi

Günaydın.

3 Nisan Çarşamba Tepe Noktası Bülteni’ni 11 dakikada okuyabilirsin.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, FAST işlem limitleri artırdı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 21 bin lira üstü kira geliri olan ev sahiplerinin hafta sonuna kadar beyanname vermeleri gerektiğini hatırlattı.

Bugün ayrıca sizler için MIT Technology Review tarafından oluşturulan 2024’ün çığır açan teknolojileri listesini ele aldık.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, seansı yüzde 1.27 düşüşle, 9.040,87 puandan kapattı. Seans içerisinde en düşük 8.993,46, en yüksek 9.266,01 puanı gören BİST 100 endeksi, bir önceki günkü kapanışının 116.67 puan altına indi. Endeksin dolar bazında değeri ise 280.88$ seviyesinde bulunuyor.

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), yaptığı açıklamayla FAST sistemi işlem tutar limitini artırdı. Buna göre 4 Nisan 2024 tarihi itibarıyla para transferlerinde 100.000 TL’ye, FAST-TR Karekod kullanılarak gerçekleştirilecek işyeri ödemelerinde 250.000 TL’ye kadar işlem yapılabilecek.

TCMB Başkanı Dr. Fatih Karahan, Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kuruluyla görüştü. Karahan, 2024’ün ikinci yarısında dezenflasyonun tesis edileceğini öngördüklerini ve aylık enflasyonun ana eğilimini belirgin ve kalıcı bir şekilde düşürecek sıkı parasal koşulları sürdüreceklerini belirtti.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 21 bin TL üzerinde kira geliri elde eden ev sahiplerinin herhangi bir yaptırımla karşılaşmamaları için 5 Nisan tarihine kadar beyanname vermeleri gerektiğini hatırlattı.

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği Mart 2024 otomotiv satış verilerini paylaştı. Verilere göre mart ayında ülke genelinde 19.828 adet otomobil ve hafif ticari araç satışı gerçekleşti. Otomobil satışları bir önceki yıl mart ayına göre %9,9 artarken hafif ticari araç satışı %7,9 azaldı.

DÜNYA GÜNDEMİ

 Avrupa Birliği Komisyonu, Yunanistan’da yenilenebilir enerji üretimi ve depolanmasına ilişkin 2 proje için 1 milyar euro değerinde kamu desteğini onayladı. Buna göre desteklenecek Feathon ve Seli projelerinin inşaatının 2025 yılı ortalarında tamamlanması ve desteğin 20 yıl boyunca farklı sözleşmelerle verileceği belirtildi.

Emtia piyasalarında kakao fiyatlarındaki artışın ardından kahve fiyatları da düşük hasat ve tedarik endişeleri nedeniyle hızla yükseliyor. Küresel bir gösterge olan Robusta kahve fiyatının 3.600 doları geçmesiyle birlikte önümüzdeki süreçte bunun tüketicilere de yansıtılması bekleniyor.

BİST

Gen İlaç (GENIL), SGK ile distribütörü olduğu Eusa Pharma Inc. tarafından üretilen bir ilaca ilişkin alternatif geri ödeme sözleşmesi imzaladığını duyurdu. 1 Nisan 2024’ten itibaren 3 yıllığına imzalanan sözleşmenin şirketin 3 yıllık toplam satışlarına 25,5 milyon euro katkıda bulunması bekleniyor. 

İzdemir Enerji (IZENR), Manisa’da yapımına devam ettiği GES projesinde 1. etabın tamamlandığını ve GES’in işletmeye alınarak elektrik enerjisi üretimine başladığını bildirdi.

Doğu Aras Enerji (ARASE), bağlı ortaklığı Aras Edaş’ın 2024’te 2,5 milyar TL’lik şebeke tesisi yatırımı planladığını bildirdi.

Tureks Turunç Madencilik (MARBL), ABD’deki bağlı ortaklığı Marble Systems Inc firmasının iştiraki olan NBS Tile’ın Porto Riko’da bir otel projesi için mermer tedarikine yönelik 286 bin 865 dolar tutarında sözleşme imzaladığını açıkladı.

Çelebi Hava Servisi (CLEBI) ve Pegasus (PGSUS) arasında 3 yıl süre ile yeni bir işbirliği anlaşması imzalandı. Anlaşma kapsamında Çelebi Havacılık, Pegasus’un Antalya ve Dalaman’da yer hizmetleri operasyonlarını ve bilet satış hizmetlerini yürütecek.

Alves Kablo (ALVES) yurtiçinde yerleşik iki firma ile proje bayiliği kapsamında satış sözleşmesi imzaladığını ve söz konusu siparişlerin KDV hariç 88,6 milyon TL değerinde olduğunu bildirdi.

DÜNYA

Google, gizli mod üzerinden arama yapan kullanıcıların verilerini sakladığı gerekçesiyle kendisine dava açan kullanıcıları temsil eden avukatlık firmalarıyla anlaşma sağladı. Buna göre Google 5 milyar dolardan fazla tazminat ödemeyi kabul etti ve milyonlarca kullanıcının gezinme verilerini silmeyi taahhüt etti.

E-ticaret devi Alibaba, şubat ayında hisse geri alım planını güçlendirdikten sonra şimdiye kadarki en büyük geri alımını gerçekleştirdi. Şirket, mart ayında sona eren çeyrekte 4,8 milyar dolar değerinde hisse geri aldığını belirtti.

Yahoo, Instagram’ın kurucuları Kevin Systrom ve Mike Krieger’ın kurucusu olduğu yapay zeka destekli haber platformu Artifact’i satın aldı. Satın alım bedeli açıklanmazken Yahoo’nun Artifact ekibini değil yalnızca teknolojisini satın aldığı belirtildi. Krieger ve Systrom Yahoo için özel danışmanlık yapacaklar.

Tesla, yılın ilk çeyreğinde araç teslimatında beklentilerin altına düştü. Şirket ilk 3 aylık dönemde bir önceki çeyreğe göre %20,2 düşüşle 386 bin 810 araç teslim etti. Bu açıklama sonrasında %5 değer kaybeden Tesla hisseleri, bu yıl başından beri %30’luk bir düşüş yaşadı.

Veri güvenliği şirketi Rubik, New York Borsasında RBRK adıyla işlem görmek üzere halka arz oluyor. Şirketin Microsoft tarafından desteklendiği ve Microsoft’un şirket hisselerinin bir kısmına sahip olduğu biliniyor.

MIT Technology Review, 2024’ün çığır açan teknolojilerini inceledi. Her yıl geleceğe damga vuracak teknolojileri inceleyen MIT Technology Review, bu yılın en iddialı gelişmelerini sıraladı.

Her şey için yapay zeka, bu yılın en önemli gelişmelerinden biri olarak görülüyor. Artık yapay zeka çağında yaşıyoruz. Yüz milyonlarca insan komutlardan metin, resim, video ve daha fazlasını üreten ChatGPT gibi üretken araçlarla doğrudan etkileşime girdi. Popülaritesi teknoloji endüstrisini yeniden şekillendirdi ve Google, Meta ve Microsoft gibi devleri teknolojiye büyük yatırımlar yapmaya mecbur bıraktı.

Süper verimli güneş pilleri, enerji üretiminde önemli bir gelişme olarak görülüyor. Güneş enerjisi, dünya genelinde hızla yaygınlaşıyor ve karbon emisyonlarını azaltmaya yönelik küresel hedefler içinde önemli bir yere sahip. Ancak günümüzde kullanılan güneş panellerine değen güneş ışığının çoğu elektriğe dönüşmüyor. Güneş panellerine eklenen küçük kristallerden oluşan bir katman, güneş panellerini daha verimli hale getiriyor.

Apple tarafından geliştirilen ve şirketin son 10 yılda ürettiği en önemli teknoloji olarak görülen Apple Vision Pro da bu listede. Bu yıl piyasaya sürülecek olan Vision Pro’nun böyle bir giyilebilir teknoloji ürünü için şimdiye kadar yapılmış en yüksek çözünürlüklü ekrana sahip olduğu belirtiliyor.

Kilo verme ilaçları da listedeki önemli teknolojiler arasında yer alıyor. Bu ilaçların güvenliliği uzun yıllardır tartışılırken Mounjaro ve Wegovy gibi ilaçların, Dünya Sağlık Örgütü tarafından salgın olarak adlandırılmaya başlanan obeziteyle mücadelede hastaların ve doktorların en güçlü araçlarından bir tanesi olduğu belirtiliyor. Elde edilen bilimsel sonuçlar, bu ilaçların kalp krizleri ve felçlere karşı da önemli koruma sağladıklarını gösteriyor.

Gelişmiş jeotermal sistemler de enerji alanında önemli gelişmelerden bir tanesi olarak listede yer alıyor. Temiz, her zaman kullanılabilir ve neredeyse sınırsız olarak tanımlanan jeotermal enerjiden mühendislik zorlukları nedeniyle yeterince faydalanamadığımız belirtiliyor. Bu noktada geliştirilen yeni sondaj tekniklerinin temiz enerji üretme noktasında çok daha verimli sonuçlar ortaya çıkaracağı düşünülüyor.

Listede yer alan bir başka önemli gelişme de çiplet teknolojisi. Günümüz teknolojisine ayak uydurabilmek için bilgisayarların daha hızlı ve daha verimli hale getirilmesi için yeni çözümler gerekiyor. Bu noktada bir çip üzerindeki farklı bileşenleri ayrı ayrı üretip daha sonra bir araya getirme yaklaşımını benimseyen çiplet tasarımı, özellikle yüksek güç tüketen uygulamalar için önemli bir teknoloji olarak karşımıza çıkıyor.

İlk gen düzenleme tedavisi, bu yılın öne çıkan teknolojilerinden bir tanesi olarak listede kendine yer bulmuş. Bilim insanları gen düzenlemeye dayalı yeni tedaviler üzerine yıllardır çalışıyor. 2023’ün son haftalarında Vertex’in bir ürünü, yaşamı tehdit eden Orak Hücreli Anemi hastalığının tedavisinde kullanılmak üzere Birleşik Krallıkta ve ABD’de resmi onay alan ilk tedavi oldu.

Exascale bilgisayarlar da elbette listede. Dünyanın en hızlı süper bilgisayarları artık bir exaflop (saniyede 1,194 kentilyon işlem) değerindeki hesaplamalardan daha fazlasını gerçekleştirebiliyor. Bilimsel verileri bu hızlarda işleyen bilgisayarların bilim insanlarının iklim, nükleer füzyon, türbülans ve benzeri pek çok konuda karmaşık simülasyonlar geliştirebilmesine olanak sağlayacağı düşünülüyor.

Son olarak MIT’nin listesinde yer alan diğer bir teknoloji ise ısı pompaları. Isı pompaları, binaları hem soğutabilen hem de ısıtabilen elektrikli cihazlar ve daha geniş ölçekte kullanımının karbon emisyonlarını önemli ölçüde azaltabileceği düşünülüyor.

Yarın görüşmek üzere.