🏦 Avrupa Merkez Bankası: Satış dalgası belirsizlik ve zayıf piyasa likiditesi kaynaklı

Günaydın.

08 Ağustos Perşembe, Tepe Noktası Bülteni’ni 12 dakikada okuyabilirsin.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye'ye dış kaynak akışına ilişkin önemli bilgiler verdi. Borsa kayıplarını telafi etmediyse de günü yüzde 1.45 artışla kapattı.

ABD’de mortgage başvuruları geçen hafta önceki haftaya göre yüzde 6,9 oranında artış gösterdi. Mortgage faizleri ise düşüyor.

Çocuklar arasında popüler olan oyun platformu Roblox, Türkiye'den erişime engellendi. Oyun hem ABD’de hem Türkiye’de pedofililerin çocuklarla kolay iletişim kurabileceği bir platform olduğu eleştirilerine maruz kalıyordu.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, günü yüzde 1.45 artışla, 10,024.31 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 9,902.19, en yüksek 10,076.40 puanı gören BİST 100 endeksi, dünkü kapanışının 143.08 puan üzerine çıktı. Endeksin dolar bazında değeri ise 298.73$ seviyesinde bulunuyor.

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye'ye dış kaynak akışına ilişkin önemli bilgiler verdi. Şimşek, bu yıl yaklaşık 2,9 milyar dolar tutarında finansman sağladıklarını ve bu kaynakların öncelikle deprem sonrası altyapı ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılacağını belirtti. Ayrıca, Dünya Bankası tarafından onaylanan 1,9 milyar dolar değerindeki dört projenin imza aşamasında olduğunu duyurdu.

Şimşek, Asya Altyapı Yatırım Bankası ve İslam Kalkınma Bankası gibi uluslararası kuruluşlardan sağlanan finansmanın da detaylarını aktardı. Deprem bölgesindeki kara yollarının iyileştirilmesi için 200 milyon dolar, okulların desteklenmesi için ise 165 milyon dolar sağlanacak. Ayrıca, Türkiye'ye gelecek toplam 2,5 milyar dolarlık dış finansmanın imza aşamasında olduğu belirtildi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Temmuz ayında ihracat reeskont kredileri aracılığıyla döviz alımı yapmadı. Bu durum, 2009'dan bu yana ilk kez yaşandı. Haziran ayında 103 milyon dolar olan döviz alımı, Temmuz'da sıfır olarak kaydedildi. Daha önce en düşük alım, 2009'un Şubat ayında 70 bin dolar olarak gerçekleşmişti. 2024'ün ilk altı ayında, ihracat reeskont kredileri aracılığıyla toplam 1 milyar 322 milyon dolar döviz alımı yapılmıştı. Bu krediler, döviz cinsinden geri ödenerek TCMB rezervlerine katkı sağlıyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Temmuz ayına ilişkin nakit gerçekleşmelerini açıkladı. Temmuz ayında nakit dengesi 136,5 milyar TL açık verdi. Bu, Haziran ayında yaşanan 430,9 milyar TL açıkla kıyaslandığında bir iyileşme gösteriyor. Temmuz ayında Hazine'nin nakit gelirleri 790 milyar 938 milyon TL, nakit giderleri ise 927 milyar 453 milyon TL olarak gerçekleşti. Yılın ilk yedi ayında ise bütçe nakit dengesi toplamda 1,14 trilyon TL açık verdi. Temmuz ayında faiz dışı açık 47,6 milyar TL olurken, yedi aylık faiz dışı açık 522,9 milyar TL olarak belirlendi.

İstanbul Fuar Merkezi'nde başlayan İstanbul Hazır Giyim ve Moda Fuarı'nın (IFCO) 6. edisyonunun açılışında konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye'nin kaliteli ve çeşitli ürün yelpazesi ile hızlı üretim kapasitesinin küresel pazarda rekabet avantajı sağladığını belirtti. Bolat, Türkiye'nin 2023 yılında 255,4 milyar dolar mal ve 101,2 milyar dolar hizmet ihracatı yaparak dış ticaret açığını 110 milyar dolardan 106 milyar dolara düşürdüğünü vurguladı. Yılın ilk çeyreğinde milli gelirin 1 trilyon 159 milyar dolara yükseldiğini ve Türkiye'nin %5,7 büyüme oranıyla öne çıktığını ifade etti.

Bolat, ihracat hedeflerine ulaşmak için bütçe desteklerini artıracaklarını, fuar katılım desteklerini iki katına çıkaracaklarını ve "Responsible® Programı" kapsamında yeşil mutabakata uyum projelerine destek vereceklerini açıkladı. IFCO'nun Avrupa'nın en büyük ve en iyi moda fuarı haline geldiğini belirten Bolat, fuara 3 binden fazla uluslararası ziyaretçi ve katılımcının geldiğini ve bu etkinliğin Türk tekstil ve konfeksiyon sektörüne yeni pazar imkanları sunacağını sözlerine ekledi.

DÜNYA GÜNDEMİ

Avrupa Merkez Bankası (AMB) Yönetim Konseyi Üyesi ve Finlandiya Merkez Bankası Başkanı Olli Rehn, pazartesi günü küresel piyasalarda yaşanan tarihi satış baskısının nedenlerini değerlendirdi. Rehn, bu satış dalgasının ekonominin temellerinden kaynaklanmadığını belirterek, tatil sezonunda belirsizlik ve zayıf piyasa likiditesi koşullarının piyasanın aşırı tepki vermesine neden olduğunu ifade etti.

Rehn, merkez bankalarının bireysel piyasa değişikliklerine doğrudan tepki verme eğiliminde olmadığını vurguladı ve AMB'nin, fiyat ve finansal istikrar ile büyüme ve istihdam açısından ekonomiyi dikkatle izlemeye devam ettiğini söyledi. Ayrıca, ABD'de Temmuz ayında açıklanan istihdam rakamlarının piyasa beklentilerinin altında kalmasına rağmen, ABD ekonomisinin "nispeten güçlü" olduğunu belirtti. Küresel piyasalarda, ABD'de resesyon endişeleri ve Asya piyasalarındaki gelişmelerin etkisiyle tarihi bir satış baskısı yaşandığı görülmüştü.

Avrupa'nın gösterge doğalgaz kontratı, yüzde 5,7'lik bir artışla megavat saat başına 38,78 eurodan işlem gördü ve Haziran ayındaki günüiçi rekorunu yeniden kırdı. Bu yükseliş, Ukrayna birliklerinin Rusya'nın Avrupa'ya gaz sevkiyatını sağlayan geçiş noktasını ele geçirmesiyle piyasalarda endişe yarattı. Gazprom’un bu gelişmelere rağmen boru hattından sevkiyatlara devam edip etmeyeceği belirsizliğini koruyor.

Ukrayna yetkilileri, boru hattından günlük gaz akışının Perşembe günü normal seyrinde olacağını belirtti. Ancak, Gazprom'un iki yıl önce Ukrayna’daki savaşın başlangıcında Almanya ve diğer ülkelere yapılan sevkiyatları kısıtlamasının ardından Avusturya ve Slovakya bu boru hattı tedarikinde ana ithalatçılar haline gelmişti. Gaz akışında yaşanacak herhangi bir kesinti, fiyatların daha da artmasına neden olabilir ve savaş nedeniyle enerji krizi yaşayan Avrupalı tüketiciler ile şirketler üzerinde ek baskı oluşturabilir.

Mortgage Bankalar Birliği (MBA), 2 Ağustos ile sona eren haftaya ilişkin mortgage verilerini açıkladı. Verilere göre, mortgage başvuruları geçen hafta önceki haftaya göre yüzde 6,9 oranında artış gösterdi. Aynı dönemde, 30 yıl vadeli mortgage için ortalama faiz oranı 27 baz puan düşerek yüzde 6,55'e geriledi ve bu, 15 ayın en düşük seviyesine işaret ediyor.

5 yıllık vadeli değişken faiz oranı da 31 baz puan azalarak yüzde 5,91'e düştü ve bu yılın en düşük seviyesine ulaştı. MBA'nın raporuna göre, refinansman endeksi yüzde 16 artışla 661,4 puana çıktı. Capital Economics'ten Kuzey Amerika ekonomisti Thomas Ryan, faiz oranlarındaki bu düşüşün, resesyon endişelerinin asılsız çıkması durumunda konut piyasasında mütevazı bir toparlanma için zemin hazırlayabileceğini belirtti.

BİST

Çocuklar arasında popüler olan oyun platformu Roblox, Türkiye'den erişime engellendi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK) sitesinde yayımlanan açıklamada, “roblox.com, 07/08/2024 tarihli ve 2024/5282 D. İş sayılı Adana 6. Sulh Ceza Hakimliği kararıyla erişime engellenmiştir” denildi.

Yasakla ilgili yapılan açıklamada, Roblox platformunda çocukların cinsel istismarına neden olabilecek paylaşımlar yapıldığı, eşcinselliği özendirici sanal partiler düzenlendiği, bu tür etkinliklere çocukların teşvik edildiği ve “robux” isimli oyun parasının bot hesaplar tarafından dağıtıldığı belirtildi. Ayrıca, bu içeriklerin denetlenmesinin mümkün olmadığı vurgulandı. Adana Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma sonucunda, bu sebeplerle erişim engeli getirildiği ifade edildi.

Yarın görüşmek üzere