📉 Avrupa Merkez Bankası faiz oranlarını düşürdü

Günaydın.

7 Mayıs Cuma Tepe Noktası Bülteni’ni 9 dakikada okuyabilirsin.

Bugünün Türkiye gündeminde TCMB Başkanı Karahan’ın KKM’ye yönelik açıklaması, BDDK’nın açıkladığı KKM rakamları, TCMB haftalık para ve banka istatistikleri öne çıkıyor. Dünyada ise Avrupa Merkez Bankasının faiz kararı gündemde.

Teknoloji haberlerinde bugün metinden müzik üreten yapay zeka modeli Stable Audio Open’ı ve Elon Musk’ın uydu internet hizmeti Starlink’in Amazon’da bir kabilenin kullanımına sunulmasının etkilerini yazdık.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, dünkü seansını yüzde 0.69 düşüşle, 10,279.69 puandan kapattı. Seans içerisinde en düşük 10,275.33, en yüksek 10,446.49 puanı gören BİST 100 endeksi, bir önceki seans kapanışının 71.27 puan altına indi. Endeksin dolar bazında değeri ise 318.89$ seviyesinde bulunuyor.

TÜRKİYE GÜNDEMİ

TCMB Başkanı Fatih Karahan, uyguladıkları politikalara bağlı olarak son bir yılda kur korumalı mevduata ilginin azaldığını belirterek son dönemde kurun makul seviyeye gittikçe KKM’nin yükü olmadığını, yani kur ödemesi yapılmadığını vurguladı. 2024 yılında ya da ondan önceki birkaç ayda açılan KKM hesaplarına da kur kaynaklı ödeme olmayacağını düşündüklerini, şu anki kur gidişiyle beklentilerinin bu yönde olduğunu açıkladı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 31 Mayıs haftasında kur korumalı mevduatlarda gerçekleşen 36,8 milyar TL’lik düşüşle son dört ayın en yüklü düşüşü izlendi. Bu düşüşle birlikte kur korumalı mevduatlar 2,12 trilyon TL’ye geriledi.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Mayıs ayına ilişkin sanayi kapasite raporu verilerini açıkladı. Buna göre Mayıs’ta onaylanan kapasite raporu sayısı bir önceki aya kıyasla yüzde 25,4 artarken yıllık bazda ise yüzde 10 yükselişle 4 bin 551 oldu.

TCMB haftalık para ve banka istatistiklerine göre bankacılık sektörünün toplam mevduatı, 31 Mayıs ile biten haftada, önceki haftaya kıyasla yaklaşık 181,7 milyar TL azaldı. Önceki hafta yüzde 76,9 olan ihtiyaç kredisi faizi geçen hafta yüzde 75,9’a gerilerken ticari kredilerde ise faiz yüzde 63,8’den yüzde 64,2’ye yükseldi.

Yine TCMB’nin verilerine göre 31 Mayıs haftasında yabancı yatırımcı 528,8 milyon dolarlık hisse sattı. Yabancı yatırımcı geçen hafta 27,9 milyon dolarlık, önceki hafta ise 232 milyon dolarlık hisse satmıştı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yaptığı açıklamada, Türkiye’de hükümetin ekonomik bloğunun son zamanlarda Batılı finans kuruluşlarından hibe almaya ağırlık verdiğini, bu kötü bir şey olmasa da eğer Rusya ile ticari ve ekonomik ilişkilerin kısıtlanmasıyla bağlantılı olursa o zaman Türk ekonomisinin kazançtan çok kaybı olacağını belirtti.

DÜNYA GÜNDEMİ

Avrupa Merkez Bankası (ECB), yaklaşık beş yıl sonra ilk kez faiz oranlarını düşürdü ve borçlanma maliyetlerini azaltma konusunda ABD Merkez Bankası (Fed) ve İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) önüne geçti. Avrupa Merkez Bankası, piyasa beklentileri doğrultusunda üç temel politika faizini 25 baz puan düşürdü. Refinansman, mevduat ve marjinal fonlama faizleri düşüşle birlikte sırasıyla yüzde 4,25, 3,75 ve 4,50’ye indirilmiş oldu.

Kanada Merkez Bankası (BoC), politika faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 5’ten yüzde 4,75’e düşürerek dört yılın ardından ilk faiz indirimini gerçekleştirdi.

ABD Hazine Bakanlığı, finans sektöründe yapay zeka kullanımları, fırsatları ve riskleri hakkında kamuoyundan görüş talep etti. Açıklamada konu hakkındaki görüşlerin 60 gün içinde iletilmesi istenirken yorumların ise www.regulations.gov adresinde herkes tarafından görülebileceği belirtildi.

İngiliz bankacılık devi Standard Chartered, Bitcoin için 2024 ve 2025 yılı tahminini açıkladı. Banka analistleri, yıl sonuna kadar Bitcoin’in 150 bin dolara yükseleceğini tahmin ediyor. Banka 2025 yılı sonu için ise 200 bin dolar tahminini yineledi.

BİST

Borsa İstanbul’da bugün 2 şirket temettü ödemesi yapacak. Buna göre GEN İlaç (GENIL), 1 lot hisseye brüt 0,37 TL, Sarkuysan (SARKY) ise 1 lot hisseye brüt 0,44 TL nakit temettü ödeyecek.

SASA Polyester (SASA), çıkarılmış sermayesini bedelsiz olarak %700 artırarak 43,28 milyar TL’ye yükseltme kararı aldığını bildirdi.

Türkiye Sigorta (TURSG), temettü ve bedelsiz sermaye artırımı kararını açıkladı. Buna göre şirket, 1 TL nominal değerli hisse için net olarak 0,774 TL nakit kar payı ödeyecek ve kar payından %330 oranında bedelsiz sermaye artırımına giderek ortaklarına bedelsiz pay dağıtacak.

CVK Maden (CVKMD), bağlı ortaklığı Virtus Mining Ltd. ile ABD merkezli Orion Resource Partners LP ile Hartree Partners LP’nin oluşturduğu konsorsiyum arasında 280 milyon dolar tutarında finansman sağlanması konusunda ön protokol imzalandığını bildirdi.

Katılımevim Tasarruf Finansman (KTLEV), Birevim Tasarruf Finansman A.Ş.’nin %55 oranında hisselerinin satın alınmasına yönelik görüşmelerin yürütülmesi için Şirket Genel Müdürü yetkilendirdiğini duyurdu.

İzmir Demir Çelik (IZMDC), çelik üretim kapasitesini iki kattan fazla artırmayı hedefleyen yeni çelikhane yatırımında üretime başlanıldığını ve üretim kapasitesinin 1,5 milyon tondan 3,1 milyon tona çıktığını açıkladı.

DÜNYA

Kurumsal yazılım şirketi SAP, kullanıcıların yazılım ve web sitelerini daha verimli ve kolay kullanmalarını sağlayan bir dijital rehberlik platformu olan WalkMe’yi 1,5 milyar dolar bedel ile satın alıyor.

Piyasa değeri 3 trilyon doları aşan ABD’li çip üreticisi Nvidia, Apple’ın önüne geçerek dünyanın en değerli ikinci şirketi konumuna yükseldi.

Robinhood Markets Inc., kripto para borsası Bitstamp’ı yaklaşık 200 milyon dolar karşılığında satın alacağını duyurdu.

Metinden görüntü üreten yapay zeka modeli Stable Diffusion’ın arkasındaki şirket olan Stability AI, metinden müzik üreten yeni yapay zeka modeli Stable Audio Open’ı duyurdu. Açık kaynak kodlu yapay zeka aracı, sıfırdan müzik üretimi yapabilmenin yanında müzik düzenlemek ve ince ayar yapmak için de kullanılabiliyor. Modelin en dikkat çekici özelliği, tamamen telifsiz içeriklerle üretilmiş olması. Şirketin açıklamasına göre yapay zeka, FreeSound ve Free Music Archive gibi ücretsiz müzik kütüphanelerinde bulunan 486 binden fazla içerikle eğitildi.

Amazon’da bir kabile, Elon Musk’ın uydu internet hizmeti Starlink ile ilk kez internet erişimine sahip oldu. Amazon yağmur ormanlarında yaşayan Marubo kabilesi, hali hazırda tamamen izole yaşamıyordu ve bazı kabile üyelerinin akıllı telefonları vardı. Ancak Starlink ile birlikte herkesin internet erişimine sahip olması, modern dünyadaki bazı kötü alışkanlıkları da kazanmalarına neden olmuş görünüyor. İnternetin gelişiyle birlikte gençler sosyal medya bağımlılığı, oyun bağımlılığı, pornografi gibi alışkanlıklar geliştirmişler. Kabile liderleri, kültürlerine uygun olmadığı için pornografiden özellikle endişe duyarken ayrıca gençlerin tembelleşmesinden ve dış dünyayı görmek istemelerinden de korkuyorlar. Ancak internet sayesinde grup sohbetleri üzerinden anında iletişim kurabilme ve hızlıca koordine olabilme imkanı bulabilmeleri ve acil tedavi gerektiren durumlarda hızlı tepki verebilmelerini sağladığı için internet olmadan yaşayamayacaklarını da belirtiyorlar.

Pazartesi görüşmek üzere.