🔭 Bakan Şimşek: "Enflasyon uyguladığımız politikaya yanıt veriyor, 2026'nın sonunda tek haneye düşecek."

Günaydın.

28 Ekim Pazartesi Tepe Noktası Bülteni’nde bugün;

Yurt içi;

• ABD’de Brookings Enstitüsü’nde konuşan Mehmet Şimşek; Türkiye’nin yatırım potansiyelini ön plana çıkardı.

• TCMB Başkanı Fatih Karahan, IMF ve Dünya Bankası'nın Washington'daki yıllık toplantısında "Türkiye'de Enflasyon Görünümü" üzerine bir sunum yaptı.

• Ticaret Bakanlığı internet alışverişlerinde 'kasım rüzgarı' için önlemlerini artırdı.

• BES fon tutarının sene sonunda 1 trilyon 271 milyar TL olması bekleniyor.

Yurt dışı;

• ABD’de tüketici güveni 6 ayın zirvesinde

• Moody’s Fransa’nın kredi notu görünümünü revize etti

Değerlendirme

• DO Venture Partners Kurucusu ve Yönetici Ortağı Duygu Öktem Clark Türkiye’deki girişim sermayesi ekosistemini değerlendirdi.

Şirket Haberleri

• Arçelik 3. çeyrek bilanço değerlendirmesi

Teknoloji

• Çinli şirketten uzay turizmi seferi bilet satışı

Bu hafta piyasalarda takip edilecek veriler;

• Yurt içinde; uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's'un (S&P) beklenen Türkiye değerlendirmesi, imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI).

• Yurtdışında ise ABD'de açıklanacak istihdam verileri, büyüme, Japonya Merkez Bankası (BoJ) faiz kararı, İngiltere bütçesi, Google'ın sahibi Alphabet 29 Ekim'de, Facebook'un sahibi Meta ve Microsoft 30 Ekim'de, Apple ve Amazon 31 Ekim'de bilançolarını açıklayacak.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, cuma günü yüzde 0.40 artışla, 8,908.47 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 8,782.55, en yüksek 8,921.64 puanı gören BİST 100 endeksi, önceki günkü kapanıştan 35,63 puan artarken, toplam işlem hacmi 59,9 milyar lira oldu. Endeksin dolar bazında değeri ise 260.10$ seviyesinde bulunuyor.

• Bankacılık endeksi yüzde 0,40, holding endeksi yüzde 0,56 değer kazandı.

• Sektör endeksleri arasında en çok kazandıran yüzde 4,96 ile finansal kiralama faktoring, en çok kaybettiren yüzde 0,64 ile inşaat oldu.

📊 Geçtiğimiz hafta yatırım araçlarının performansı;

• Borsa İstanbul'da işlem gören hisse senetleri haftalık bazda ortalama yüzde 1,31, dolar/TL yüzde 0,12, altının gram fiyatı yüzde 0,80 değer kazanırken, avro/TL yüzde 0,03 azalış gösterdi.

• Kapalıçarşı'da işlem gören 24 ayar külçe altının gram satış fiyatı geçen hafta yüzde 0,80 artışla 3 bin 15 liraya, Cumhuriyet altınının satış fiyatı da yüzde 0,97 yükselişle 20 bin 477 liraya çıktı.

• Önceki hafta sonu 5 bin 89 lira olan çeyrek altının satış fiyatı yüzde 1 artarak 5 bin 140 liraya yükseldi.

• BD doları yüzde 0,12 değer kazanarak 34,2890 liraya çıkarken, avro ise yüzde 0,03 azalışla 37,2160 liraya indi.

• Yatırım fonları geçtiğimiz hafta yüzde 0,21 ve emeklilik fonları yüzde 0,32 değer kaybetti.

• Kategorilerine göre bakıldığında ise yatırım fonları içinde en çok kazandıran yüzde 0,92 ile "para piyasası" fonları oldu.

^{Kaynak: AA}

 💸 Borsada en çok yükselen ve düşen hisseler;

En çok yükselen; Europower Enerji %19,03, Yeo Teknoloji Enerji %15,23, Astor Enerji %14,08

En çok düşen; Türkiye Halk Bankası %7,96, Otokar %6,22, Kardemir (D) %6,14

🔍 3. çeyrek bilanço tarihleri kesinleşen şirketler;

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Brookings Enstitüsü'nde yaptığı konuşmada Türkiye'nin enflasyon hedefleri ve ekonomik politikaları hakkında bilgiler verdi. 2026'nın sonunda enflasyonun tek hanelere düşmesini öngördüklerini belirten Şimşek, uyguladıkları para politikasının etkilerinin görülmeye başlandığını ve firmanın fiyatlama davranışlarının iyileştiğini ifade etti. Dezenflasyon sürecinin hızlanması için negatif mali itki ve destekleyici gelir politikalarının önemine dikkat çekti.

Şimşek, cari açıkta yaşanan daralmaya da vurgu yaparak, enerji dönüşümü ve sanayi politikaları ile cari dengedeki iyileşmeyi kalıcı hale getirmeyi hedeflediklerini belirtti. Bu çabaların hem rezerv birikimine katkı sağlayacağını hem de dış borcun milli gelire oranını düşüreceğini dile getirdi. Ayrıca, bankacılık ve reel sektördeki dış borç çevirme oranlarındaki artışın da rezervlerin güçlenmesine yardımcı olduğunu vurguladı.

Türkiye'nin yatırım potansiyelini öne çıkaran Şimşek, ülkenin büyük nüfusu ve yüksek büyüme oranlarıyla dikkat çekti. Türkiye'nin güçlü bir iş gücü piyasasına sahip olduğunu ve yapısal reformlarla katma değer zincirinde yukarı çıkmayı hedeflediklerini belirtti. Ayrıca, Türkiye'nin Avrupa Birliği ile olan ilişkilerinin iki taraf için faydalı olduğunu, Gümrük Birliği'nin güncellenmesinin ticaret hacmini artırabileceğini ifade etti, ancak mevcut siyasi ortamın bu süreci zorlaştırdığını ekledi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, IMF ve Dünya Bankası'nın Washington'daki yıllık toplantılarında "Türkiye'de Enflasyon Görünümü" üzerine bir sunum yaptı. Dezenflasyon sürecinin doğru yönde ilerlediğini ve temel enflasyon trendinin gerilediğini belirtti. Ancak hizmet enflasyonu ve yönetilen fiyatların bu sürecin hızını sınırladığını ifade etti. Kira enflasyonunda aşağı yönlü bir trend gözlemlendiğini ve şirketlerin fiyatlama davranışlarının iyileştiğini de ekledi.

Ekonomik aktivitenin yavaşladığını ve iç talebin azalmaya devam ettiğini vurgulayan Karahan, Türk lirası mevduatının payının arttığını, bu durumun kur korumalı mevduat hesaplarındaki düşüşle ilişkilendirildiğini söyledi. Kredi faizlerindeki düşüşün enflasyon beklentilerinde iyileşmelere yol açtığını belirtirken, döviz rezervlerinde de hızlı bir artış yaşandığını ifade etti.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, kasım alışveriş döneminde dolandırıcılık vakalarını önlemek amacıyla e-ticaret için önlemleri artırdıklarını açıkladı. Tüketicilere dikkatli olmaları ve sorunlarla karşılaştıklarında Bakanlığın internet sitesi üzerinden şikayetlerini iletmeleri gerektiğini belirten Bolat, Türkiye’de e-ticaret hacminin bu yıl 3,4 trilyon lira olmasının beklendiğini ifade etti. Bakan, e-ticaret ortamını daha güvenli hale getirmek için Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikleri ve Güven Damgası Sistemi’ni tanıttı. Ayrıca, dolandırıcılık riskine karşı indirimlerin gerçekçiliğine dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı. Bakanlık denetimlerinde mevzuata aykırı tespit edilen 54 firmaya toplamda 238 milyon lira ceza uygulandığını da ekledi.

Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) katılımcı sayısının bu yıl sonunda 16,5 milyona ulaşması beklenirken, 2025 hedefi 17,6 milyon olarak belirlendi; 2026'da bu sayının 18,2 milyona, 2027'de ise 18,8 milyona çıkması öngörülüyor. Bu süreçte, BES’in kişi başına prim üretiminin de artması bekleniyor; 2024 sonunda 11.750 TL, 2025'te 14.306 TL, 2026'da 17.143 TL ve 2027'de 19.804 TL olacağı öngörülüyor. Ayrıca, BES fon tutarının yıl sonunda 1 trilyon 271 milyar TL, 2025'te 1 trilyon 449 milyar TL, 2026'da 1 trilyon 579 milyar TL ve 2027'de 1 trilyon 658 milyar TL’ye ulaşması hedefleniyor.

DÜNYA GÜNDEMİ

ABD'de tüketici güveni, finansman maliyetlerindeki azalmanın etkisiyle 6 ayın en yüksek seviyesine çıktı. Michigan Üniversitesi tarafından revize edilen Ekim ayı tüketici güveni endeksi 68,9'dan 70,5'e yükselirken, bir önceki ay bu rakam 70,1 olarak kaydedilmişti. Tüketicilerin gelecek yıl için yıllık enflasyon tahmini yüzde 2,7 olarak sabit kalırken, 5-10 yıllık enflasyon beklentisi yüzde 3,1'den yüzde 3'e geriledi.

Cari koşullar endeksi ise 64,9 ile 4 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Tüketicilerin çoğu, gelecek yıl faiz indirimlerinin devamını beklediklerini ifade ederek, bu durum harcamaların ilerleyen dönemlerde de güçlü kalabileceği sinyalini veriyor. Anketin yöneticisi Joanne Hsu, yüksek faiz oranlarının konut ve dayanıklı tüketim malları gibi alanlarda olumsuz etkiler yarattığını belirten tüketicilerin oranının düştüğünü de vurguladı. Ayrıca, yaklaşan ABD Başkanlık seçimlerinin tüketici güveni üzerindeki etkileri de gözlemleniyor; Cumhuriyetçi ve bağımsız seçmenler arasında duyarlılık artarken, Demokratlar arasında güvenin biraz azaldığı belirtiliyor.

Moody's, Fransa'nın kredi notu görünümünü durağandan negatife çevirdiğini açıkladı. Ülkenin kredi notu ise Aa2 olarak teyit edildi. Negatif görünüm revizesinin, Fransa hükümetinin beklenenden daha geniş bütçe açıklarını yönetme ve borç ödenebilirliğini koruma olasılığının düştüğünü yansıttığı belirtildi. Açıklamada, Fransa'nın mali durumundaki bozulmanın beklentilerin ötesine geçtiği vurgulandı ve siyasi ile kurumsal ortamın kredi profiline yönelik riskleri artırdığı ifade edildi. Ayrıca, Fransa'nın borç ödeme gücünün, büyük bütçe açıkları ve artan faiz oranları nedeniyle emsallerine kıyasla zayıfladığı kaydedildi.

DO Venture Partners Kurucusu ve Yönetici Ortağı Duygu Öktem Clark, Türk girişimcilerin sadece yurtiçine odaklanmaması gerektiğini, bunun artık yeterli olmadığını vurguladı. Girişimcilerin ilk günden itibaren vizyonlarını global olarak belirlemeleri gerektiğini belirten Clark, Türkiye’nin nüfusunun yanıltıcı olabileceğine dikkat çekti. Örneğin, Finlandiya’daki bir girişimci, az nüfus nedeniyle doğrudan global pazarlara yönelirken, Türkiye’de girişimcilerin önce lokal pazarda başlamayı tercih etmesinin büyük bir hata olduğunu ifade etti. Bu yaklaşımın, global pazarlarda rekabet edebilme yeteneğini kısıtladığını ve Türk girişimcilerin daha geniş bir perspektifle hareket etmeleri gerektiğini söyledi.

2024 yılının, hem Türkiye hem de dünya genelinde ekonomik ve jeopolitik açıdan çalkantılı bir yıl olduğunu belirten Clark, ABD’de teknoloji girişimlerine yapılan yatırımların 111 milyar dolara ulaştığını, Avrupa’da ise bu rakamın 13,7 milyar dolar olarak kaydedildiğini aktardı. Türkiye’de ise 700 milyon dolarlık bir yatırım gerçekleştiğini ifade eden Clark, bu rakamın az olmasına rağmen tutarlı olduğunu dile getirdi. Yapay zeka yatırımlarının Türkiye’de de ivmelenmekte olduğunu vurgulayan Clark, bunun sevindirici bir gelişme olduğunu, ancak jeopolitik gerginlikler ve ekonomik belirsizliklerin yatırım ortamını olumsuz etkilediğini belirtti.

Clark, Türkiye’nin girişim ekosisteminin henüz yeterince olgunlaşmadığını, özellikle entelektüel kapitalin eksik olduğunu ifade etti. Girişimlerin başarılı olabilmesi için önce melek yatırımcıların, ardından fonların devreye girmesi gerektiğini ve bu süreçte satın alma fırsatlarının artmasının kritik öneme sahip olduğunu vurguladı. Clark, Türkiye’deki girişimcilerin devlet destekleri sayesinde ilk aşama finansmanı bulmakta zorlanmadıklarını, ancak projelerini büyütmek ve daha fazla yatırım almak istediklerinde karşılaştıkları boşlukların giderilmesi gerektiğini ifade etti. Bu bağlamda, global yatırımcıların Türkiye'ye yönelmesi için daha stabil bir ortamın oluşturulmasının önemine dikkat çekti.

Çinli Deep Blue Aerospace, 2027'de düzenleyeceği uzay turizmi seferinin biletlerini satışa çıkardı. Şirket, e-ticaret sitesi Taobao üzerinden tanesi 1,5 milyon yuandan (210 bin dolar) iki bilet sattı ve bu, Çin'deki uzay turizmi alanındaki ilk satış olarak kaydedildi. Planlanan sefer, 12 dakika sürecek ve yolcuları atmosfer dışına çıkararak ağırlıksızlık deneyimi yaşatacak.

Sefer, özel bir uzay uçağı yerine roketle gerçekleştirileceği için şirketin, önümüzdeki iki yıl boyunca birçok insansız uçuş testi yapması gerekecek. Yeniden kullanılabilir roket teknolojisi sayesinde, gelecekte bu tür yolculukların daha uygun fiyatlarla sunulması bekleniyor. Deep Blue Aerospace, önümüzdeki ay daha fazla bilet satışı gerçekleştirmeyi planlıyor.

Arçelik, 2024 yılı üçüncü çeyrek bilançosunu açıkladı ve 5 milyar TL net zarar bildirdi. Bu rakam, piyasa beklentisi olan 1,8 milyar TL’nin oldukça üzerinde gerçekleşti. Şirket, önceki çeyrekte 470 milyon TL net zarar, ilk çeyrekte ise 466 milyon TL net kâr açıklamıştı. Satış gelirleri 105,4 milyar TL olarak kaydedildi; bu, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,8’lik bir büyümeyi temsil ederken, önceki çeyreğe göre yüzde 5’lik bir düşüş gösterdi. Brüt kâr marjı ise, artan hammadde maliyetleri ve olumsuz fiyatlama ortamı nedeniyle yüzde 26,1 seviyesine geriledi. FAVÖK, yıllık bazda yüzde 27,25 azalarak 4,6 milyar TL ile piyasa beklentisinin altında kaldı ve çeyrek bazında yüzde 60,8 küçülme yaşandı.

Şirket, 2024 yılı beklentilerini güncelledi ve yurt içi satış gelirleri için beklentisini yatay tutarken, uluslararası gelir artışı beklentisini dolar bazında yüzde 50 seviyesinde korudu. FAVÖK marjı beklentisini ise yüzde 6,5’ten yüzde 5,8-6 aralığına düşürdü. Ayrıca, yatırım harcamaları beklentisini 350 milyon eurodan 400 milyon euroya yükseltti. Arçelik’in uluslararası satışları, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39,7 artış gösterirken, bu artışta özellikle Whirlpool birleşmesi etkili oldu. Batı Avrupa ve Türkiye pazarları, şirketin toplam satışlarının büyük bir kısmını oluşturuyor; Türkiye’nin payı yüzde 30’a gerilerken, Batı Avrupa yüzde 39 ile liderliğini sürdürdü. Bu gelişmeler, Arçelik’in zorlu piyasa koşullarına karşı nasıl bir strateji geliştirdiğini ortaya koyuyor.

BİST