🔍 BofA'dan yeni Türkiye raporu: Faiz indirimi ocak ayına sarkabilir

Günaydın.

21 Kasım Perşembe Tepe Noktası Bülteni’nde bugün;

Çekilişimiz başladı, katılmak için son gün 29 Kasım! Detaylar için tıklayın.

Yurt içi;

• BofA'dan yeni Türkiye raporu

• BETAM ve sahibinden.com “Konut Piyasası Görünümü” raporunun ilki yayınlandı. 

Yurt dışı;

• Reuters anketi: Donald Trump, Çin'e yüzde 40 oranında gümrük vergisi getirecek

• IMF Başkanı Georgieva: Yapay zeka dünya ekonomisi için dönüştürücü bir potansiyele sahip

• ABD'de mortgage faizi art arda dördüncü haftada da yükseldi

Değerlendirme;

• Mahfi Eğilmez: “Aralıkta faiz indirimini çok olası görmüyorum”

Bugün piyasalarda takip edilecek veriler;

• Yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında açıklayacağı faiz kararı, tüketici güven endeksi ile haftalık para ve banka istatistikleri,

• Yurt dışında ise Avro Bölgesi'nde tüketici güven endeksi, ABD'de haftalık işsizlik maaşı başvuruları, öncü endeks ve ikinci el konut satışları

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, günü yüzde 2.18 düşüşle, 9,031.82 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 9,023.38, en yüksek 9,307.69 puanı gören BİST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 201,08 puan azalırken, toplam işlem hacmi 83,8 milyar lira oldu. Endeksin dolar bazında değeri ise 261.80$ seviyesinde bulunuyor.

• Bankacılık endeksi yüzde 1,72, holding endeksi yüzde 1,73 değer kaybetti.

• Sektör endeksleri arasında tek kazandıran yüzde 1,19 ile iletişim, en çok kaybettiren yüzde 3,04 ile ulaştırma oldu.

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Bank of America'nın (BofA) raporuna göre, Türkiye'nin cari açığındaki iyileşme ve enflasyondaki düşüş, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz indirimi yapabilmesi için uygun bir zemin oluşturuyor. Cari açık, hizmetler sektöründeki fazla ve düşük petrol fiyatları sayesinde GSYH'nin yüzde 1'inin altına gerileyerek Türk Lirası'na destek sağladı. Enflasyon ise Ekim ayında yüzde 48,6'ya düşerek yavaşlama gösterdi, ancak TCMB'nin hedefinin hala üzerinde.

Raporda, TCMB'nin Kasım ayındaki enflasyon verilerine göre Aralık ayında 200-250 baz puan faiz indirimi yapabileceği, ancak düşük işsizlik ve yüksek asgari ücret artışları nedeniyle kararın Ocak'a ertelenebileceği belirtildi. Ayrıca, TCMB'nin faiz indirimi ile birlikte makroihtiyati tedbirleri de devreye sokabileceği, bu sayede sıkı para politikasının tamamen gevşemeyeceği vurgulandı.

Sahibinden.com ve Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırlanan rapora göre, Türkiye'nin üç büyük şehrinde konut satış ve kira fiyatları nominal olarak artarken, reel olarak düşüş göstermeye devam ediyor. Ekim ayında, enflasyon oranının konut fiyat artışlarının önünde gitmesi nedeniyle, reel satış fiyatları ülke genelinde ve büyükşehirlerde azalmaya devam etti. Eylül ayında reel konut fiyatları İstanbul'da yüzde -18,5, Ankara’da yüzde -16,1, İzmir’de ise yüzde -14,8 oranında düştü.

Cari fiyatlar ise artış gösterdi; Eylül'e kıyasla Türkiye genelindeki yıllık artış yüzde 21,9’a yükseldi. Ancak reel fiyat endeksi, 2023 Temmuz’dan itibaren düşüş gösteriyor ve Ekim ayında da bu eğilim devam etti. İstanbul ve İzmir'de reel konut fiyatları gerilerken, Ankara'da ise küçük bir artış gözlemlendi. Bu durum, konut fiyatlarının enflasyonun gerisinde kalmasıyla reel değerlerin azalmaya devam ettiğini gösteriyor.

DÜNYA GÜNDEMİ

Reuters anketine katılan ekonomistlere göre, ABD'nin Çin'e yönelik yeni gümrük tarifeleri, 2025 yılında Çin ekonomisinin büyümesini 0,5 ila 1 puan arasında düşürebilir. Donald Trump'ın seçim kampanyasında dile getirdiği "Önce Amerika" ticaret politikası doğrultusunda, Çin'e yüzde 40 oranında gümrük vergisi uygulanması bekleniyor. Bu yeni tarifeler, Çin'in ihracatını olumsuz etkileyerek ekonomik büyüme üzerinde baskı yaratabilir. Çin hükümetinin, bu baskıyı hafifletmek için iç talebi artırmaya yönelik teşvik paketleri hazırladığı, ancak bu önlemlerin etkisinin sınırlı olacağı öngörülüyor.

Çin Merkez Bankası’nın, 2024 yılında faiz indirimleri yaparak büyümeyi desteklemesi bekleniyor, ancak enflasyon beklentileri düşürülerek yüzde 1,1-1,4 aralığına çekildi. Çin hükümetinin, artan ticaret gerilimlerine karşı yeni teşvik paketleri açıklaması ve altyapı yatırımlarını artırması planlanıyor. Ancak, özel yatırımların toparlanmasının daha yavaş olacağı tahmin ediliyor. Bu durum, Çin ekonomisinin 2025 büyüme tahminlerinin düşük kalmasına yol açabilir.

IMF Başkanı Kristalina Georgieva, yapay zekanın dünya ekonomisi için büyük bir dönüştürücü potansiyele sahip olduğunu belirtti. Georgieva, yapay zekanın verimliliği artırma ve büyümeyi destekleme potansiyelinin yanı sıra, iş gücü ve finans piyasalarında da olumsuz etkiler yaratabileceğine dikkat çekti. Bu teknolojinin kapsayıcı ekonomik büyümeyi destekleyebilmesi için hükümetlerin, özel sektörün ve sivil toplumun koordineli bir şekilde çalışması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, IMF Baş İstatistikçisi Bert Kroese, yapay zekanın ekonomik etkilerinin doğru bir şekilde ölçülmesinin önemine değinerek, bu alanda yeni istatistiksel çerçeveler ve analizler gerekliliğini ifade etti.

ABD'de 30 yıl vadeli mortgage faiz oranı, geçen hafta yüzde 6,86'dan yüzde 6,90'a yükseldi ve art arda dördüncü haftada da arttı. Mortgage Bankalar Birliği'nin (MBA) açıkladığı verilere göre, mortgage başvuruları bir önceki haftaya kıyasla yüzde 1,7 oranında artarken, konut satın alma ve yeniden finansman başvuruları yüzde 2'şer yükseldi. MBA Başkan Yardımcısı Joel Kan, faiz oranlarının son beş ayın en yüksek seviyesine ulaşmasına rağmen başvuruların arttığını belirterek, bazı pazarlarda satılık konut stokunun arttığını ve alıcıların daha düşük faiz oranlarından yararlandığını ifade etti.

Mahfi Eğilmez, CNBC-e yayınında Merkez Bankası'nın faiz kararı ve ekonomiye ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu. Eğilmez, enflasyonun yıl sonunda yüzde 44-45 seviyelerinde olacağını belirterek, Aralık ayında faiz indiriminin çok olası olmadığını ifade etti. Ancak Ocak ayında bir faiz indirimi olabileceğini de sözlerine ekledi. Eğilmez, reel sektörün özellikle küçük işletmelerin zorlandığını ve maliye politikasının para politikasına destek olmadığını vurguladı.

Asgari ücretle ilgili olarak ise, kaybedilen satın alma gücünün iade edilmesi gerektiğini belirten Eğilmez, 2024 başındaki satın alma gücünün geri getirilmesi gerektiğini, ilave zam yapılmasının gerekmediğini ifade etti. Ayrıca, G20 zirvesindeki kararların havada kalması nedeniyle ekonomik sonuçların somutlaşmadığını da dile getirdi. Eğilmez, Trump'ın kabinesinde yer alan tartışmalı isimler ve kripto paralara dair de dikkat çeken yorumlar yaptı, yatırımcılara tüm servetlerini Bitcoin'e yatırmamalarını tavsiye etti.

BİST