📣FED 4 yıllık faiz artışına son verdi

Günaydın.

19 Eylül Perşembe Tepe Noktası Bülteni’nde bugün;

FED, yaklaşık dört yıldır devam eden faiz artırımı dönemini sona erdirerek, politika faizini 50 baz puan indirerek %4,75-5 aralığına çekti. Bu karar 2005’ten bu yana ilk kez 1'e karşı 11 oyla alındı. Fed yetkilileri, 2024'te iki toplantıda toplamda 50 baz puan daha indirim öngörüyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin, firma sayısı itibarıyla dünyada Çin'den sonra ikinci sırada yer aldığını belirten Erdoğan, sektördeki firmaların 2023 yılı itibarıyla 430 milyar dolarlık uluslararası gelir elde ettiğini ifade etti. Bu başarıların, Türk ekonomisinin gücünü ve ülkenin itibarını artırdığını dile getirdi.

KPMG ve APLUS Enerji tarafından hazırlanan 2024 "Enerji Sektör Raporu"na göre Türkiye’nin enerji üretiminde 2024 yılının ilk yarısında yerli kaynakların payı yüzde 66’ya ulaştı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın, Temmuz ayında Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku, zirve seviyesinden gerileyerek 176,1 milyar dolar oldu.

Ağustos ayında İngiltere'de enflasyon, Merkez Bankası'nın %2 hedefinin üzerinde kalmasına rağmen istikrarlı bir seyir izleyerek faiz indirimine kapı araladı.

BlackRock, Microsoft ile iş birliği yaparak 30 milyar dolardan fazla bir yapay zeka yatırım fonu başlatmayı planlıyor.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, günü yüzde 0.17 artışla, 9,774.49 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 9,736.13, en yüksek 9,827.33 puanı gören BİST 100 endeksi, dünkü kapanışının 16.35 puan üzerine çıktı. Endeksin dolar bazında değeri ise 286.73$ seviyesinde bulunuyor.

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ankara'da düzenlenen Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Başarı Ödülleri Töreni'nde, Türk müteahhitlik sektörünün yurt dışındaki başarısını vurguladı. Türkiye’nin, firma sayısı itibarıyla dünyada Çin'den sonra ikinci sırada yer aldığını belirten Erdoğan, sektördeki firmaların 2023 yılı itibarıyla 430 milyar dolarlık uluslararası gelir elde ettiğini ifade etti. Bu başarıların, Türk ekonomisinin gücünü ve ülkenin itibarını artırdığını dile getirdi.

Erdoğan, global ekonomik dengelerdeki bozulmanın devam ettiğini, enflasyon sorunlarının zaman alacağını ve Türk inşaat sektörünün 6 milyon kişiye istihdam sağladığını belirtti. Ayrıca, Türkiye’nin yeni bir anayasaya ihtiyacı olduğunu, mevcut anayasanın darbe ürünü olduğunu ve sivil bir anayasa hedeflediklerini vurguladı. Erdoğan, Türkiye'nin dış politikasını da geliştirmek gerektiğini, Asya-Pasifik ve Hint Okyanusu gibi yeni güç merkezleriyle işbirliğinin önemine dikkat çekti.

KPMG ve APLUS Enerji tarafından hazırlanan 2024 "Enerji Sektör Raporu", Türkiye ve dünya genelinde enerji erişimi ve tüketimi üzerindeki gelişmeleri özetliyor. Rapora göre, dünya nüfusunun elektrik erişim oranı 2000 yılında %72,7 iken, 2022’de bu oran %90,5’e yükseldi; en düşük erişim oranı ise Afrika'da %57,7 olarak kaydedildi. Türkiye'de ise 2000 yılında %99,9 olan elektrik erişimi, 2010'dan itibaren %100'e ulaştı. 2023 yılının ilk yarısında, elektrik tüketimi bir önceki yıla göre artış gösterdi ve yılın ikinci yarısında da benzer bir eğilim bekleniyor.

Türkiye'nin elektrik tüketiminde sanayi, %41’lik payla en büyük tüketici grubunu oluşturuyor. 2024 yılının ilk yarısında elektrik talebi, yüksek hava sıcaklıkları nedeniyle %5,9 artış gösterdi. Türkiye'nin toplam kurulu gücünün %57,3’ü yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşurken, devletin elektrik üretimindeki payı ise %19,5’e gerileyerek özel sektörün payının arttığını gösteriyor. Yerli kaynakların kullanımının artırılması hedefleniyor ve 2024'te toplam üretimde yerli kaynakların payı %66’ya ulaştı. Elektrik ticaretinde Gürcistan, Türkiye’nin en fazla elektrik ithal ettiği ülke olurken, Bulgaristan en fazla elektrik ihraç edilen ülke oldu.

Temmuz ayında Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku, zirve seviyesinden gerileyerek 176,1 milyar dolar oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) verilerine göre, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku %12,7 artışla 77,1 milyar dolara ulaşırken, diğer sektörlerin kısa vadeli borç stoku %1,7 azalarak 60,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler %42,9 artarak 18 milyar dolara yükseldi. Yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesapları %4,4 ve yurt dışı yerleşik bankaların mevduatları %5,5 oranında azalış göstererek sırasıyla 19,1 ve 19,6 milyar dolar olarak kaydedildi. Bununla birlikte, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları %34,9 artarak 20,4 milyar dolara ulaştı. Temmuz sonu itibarıyla, vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç stoku ise 232,8 milyar dolar olarak hesaplandı.

DÜNYA GÜNDEMİ

FED, yaklaşık dört yıldır devam eden faiz artırımı dönemini sona erdirerek, politika faizini 50 baz puan indirerek %4,75-5 aralığına çekti. Bu karar, Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklediği 25 baz puanlık indirimin üzerinde gerçekleşti ve 1'e karşı 11 oyla alındı. Fed yetkilileri, 2024'te iki toplantıda toplamda 50 baz puan daha indirim öngörüyor.

Karar metninde, enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde %2 hedefine doğru ilerlediğine dair güvenin arttığı belirtilirken, ekonomik aktiviteye vurgu yapıldı. Ancak enflasyonun hala yüksek olduğu ve istihdam artışlarının yavaşladığı da ifade edildi. Ekonomik tahminlerde, 2024 büyüme beklentisi %2'ye, işsizlik tahminleri ise %4,4'e yükseltildi. Enflasyon göstergeleri açısından ise PCE 2024 beklentisi %2,6'dan %2,3'e indirildi.

Son olarak, piyasalarda Fed'in faiz indirimiyle ilgili beklentilerde tarihi bir ayrışma yaşandı. Piyasa, 25 ve 50 baz puanlık indirimlerin etkileri konusunda ikiye bölünürken, bazı piyasa liderleri bu hamlelerin uzun vadede büyük bir etki yaratmayacağını vurguladı.

Ağustos ayında İngiltere'de enflasyon, Merkez Bankası'nın %2 hedefinin üzerinde kalmasına rağmen istikrarlı bir seyir izleyerek faiz indirimine kapı araladı. Aylık enflasyon %0,3, yıllık enflasyon ise %2,2 olarak gerçekleşti ve bu sonuçlar piyasa beklentileriyle uyumlu oldu.

Önemli bir gösterge olan hizmet enflasyonu %5,2'den %5,6'ya yükseldi; ancak bu artışın geniş çapta beklenmesi ve geçici olması öngörülüyordu. Hem hizmet enflasyonu hem de genel enflasyon, Merkez Bankası'nın Ağustos ayındaki tahminlerinin altında kalmaya devam etti. Bu durum, bankanın ilerleyen dönemlerde daha fazla faiz indirimine gitme olasılığını artırıyor.

BlackRock, Microsoft ile iş birliği yaparak 30 milyar dolardan fazla bir yapay zeka yatırım fonu başlatmayı planlıyor. Bu fon, yapay zekanın artan enerji ve dijital altyapı taleplerini karşılamayı amaçlıyor ve Global Infrastructure Partners ile birlikte hayata geçirilecek. BlackRock’ın CEO'su Larry Fink, yapay zeka altyapısı için özel sermayenin harekete geçirilmesinin büyük bir yatırım fırsatı sunduğunu vurguladı. Fon, yapay zeka ürünlerinin gelecekte karşılaşabileceği kapasite sorunlarını çözmeye odaklanacak.

Microsoft ve Abu Dabi destekli MGX, fonun genel ortakları olarak görev alırken, Nvidia fabrika tasarımı ve entegrasyonu konusunda danışmanlık sağlayacak. Yapay zeka ve bulut bilişim için gereken enerji talebinin hızla arttığı bir dönemde, bu fon, gerekli altyapı yatırımlarını finanse etmek için büyük miktarda özel sermaye mobilize etmeyi hedefliyor. ABD’de elektrik talebinin son yıllarda önemli ölçüde artması, bu tür yatırımların ne denli kritik olduğunu ortaya koyuyor.

BİST