🛢️Irak yönetimi Türkiye'nin kullanımı için yeni boru hattı tesis etti

Günaydın.

9 Nisan Salı Tepe Noktası Bülteni’ni 11 dakikada okuyabilirsin.

Yarın başlayacak bayram tatili öncesinde piyasalar yine güne yeşil başlıyor. Irak Bağdat yönetimi, ay sonuna kadar yeni bir petrol boru hattını Türkiye’nin kullanımına açacak. BES kısmen ödeme uygulamasına yönelik başvuru esasları açıklandı. Euro bölgesi yatırımcı güven endeksi yayınlandı ve ABD, Tayvan merkezli dünyanın en büyük çip üreticisi TSMC’nin olası Çin işgali endişesi nedeniyle Arizona’da bir fabrika açması için destek veriyor. Ayrıca bugün yapay zeka destekli ses klonlama teknolojisiyle yapılan telefon dolandırıcılığından nasıl korunabileceğimizi yazdık.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, dün günü yüzde 1.43 artışla, 9.756,69 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 9.627,40, en yüksek 9.766,57 puanı gören BİST 100 endeksi, bir önceki kapanışının 137.86 puan üzerine çıktı. Endeksin dolar bazında değeri ise 304.29$ seviyesinde bulunuyor.

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Irak Petrolden Sorumlu Bakan Yardımcısı Basim Muhammed, Bağdat’ın ay sonuna kadar Türkiye’ye günde 350 bin varil petrol göndermesini sağlayacak boru hattını onardığını açıkladı. Irak Kürt yönetiminin yabancı şirketlerle anlaşarak üretim paylaşımı yapmasına karşı çıkan Bağdat yönetimi, Kerkük-Ceyhan boru hattına alternatif olarak 2014 yılında IŞID saldırıları sonrasında hasar gören boru hattını onararak Türkiye’nin kullanımına açma kararı aldı.

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), 1 Temmuz’da devreye alacağı Bireysel Emeklilik Sistemi kısmen ödeme uygulamasının başvuru esaslarının belirlendiği genelgeyi yayınladı. Uygulamada katılımcılar, sistemden çıkmadan ve hak kaybına uğramadan evlilik, konut alımı ve doğal afet durumlarında biriken tutarın %50’ye kadar olan kısmını alabilecek. Katılımcıların başvuru yapmaları için belirlenen hallerde daha önce kısmen ödeme almamış olması gerekiyor. Birden fazla sözleşmesi bulunan kişilere yalnızca bir başvuru hakkı tanınırken doğal afet hariç daha önce kısmen ödeme alanların önceki kısmen ödeme tarihinden başvuru tarihine kadar en az 5 yıl geçmesi gerekiyor. Süre şartına ek olarak katılımcıların ayrıca aylık asgari ücretin en az beş katı kadar katkı payı ödemiş olması bekleniyor.

Ticaret Bakanlığı yaptığı açıklamada, Türkiye’nin sağlık turizmi alanında uluslararası kabul gören akreditasyonuna sahip 40 sağlık kuruluşuyla dünyada 7. sırada yer aldığını ve sağlık turizminin 2023 yılında 2,3 milyar dolarlık gelire ulaştığını duyurdu.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın hafta sonu yaptığı menkul kıymet düzenlemesinin ardından dünkü ilk işlem gününde uzun vadeli tahvil getirilerinde yükseliş izlendi.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, X hesabı üzerinden yaptığı açıklamada KDV’deki oran uyumsuzluklarını tespit etmeye yönelik yapay zeka destekli çalışmaların tamamlandığını açıkladı. Temel ihtiyaç ürünleri üzerindeki vergi yükünü azaltmak için uygulanan düşük KDV oranlarını istismar ettiği tespit edilen firmalara yönelik saha denetimleri yapılacağını ve vergi kayıp ve kaçağına sebebiyet vererek haksız kazanç sağlayan ve haksız rekabet oluşturanların takipçisi olmaya devam edeceklerini belirtti.

DÜNYA GÜNDEMİ

Piyasalara ilişkin araştırmalar yapan Frankfurt merkezli Sentix, Nisan ayına yönelik Euro Bölgesi Genel Yatırımcı Güven Endeksi verilerini açıkladı. Araştırmaya göre Mart ayında -10,5 puan olan endeks -5,9’a yükseldi. Gelecek 6 aya ilişkin beklentileri ölçen beklenti endeksi -2,3 puandan 5 puana çıktı. Bu iki rakam da Şubat 2022’den beri en yüksek seviye özelliği taşıyor. Mevcut Durum Endeksi ise -18,5 puandan -16,3 puana çıktı.

Çin Merkez Bankası (PBOC), küçük ve orta ölçekli işletmeleri desteklemek için teknolojik yenilik ve dönüşüme yönelik 500 milyar Yuan (70 milyar Dolar) tutarında Yeniden Kredi programı duyurdu. PBOC programın 21 banka aracılığıyla %1,75 oranında kredi sunacağını ve kredilerin her seferinde bir yıla kadar iki kez uzatılabileceğini söyledi.

ABD Başkanı Joe Biden, öğrenci kredisi borçlarının yükünü hafifletmek için en az 23 milyon Amerikalının faydalanacağı, öğrenci kredi faizlerini iptal etmeyi hedefleyen yeni stratejiyi açıkladı. Buna göre gelir kısıtlaması olmaksızın borçlu başına 20.000 dolara kadar faizin silinmesi planlanıyor.

BİST

Arçelik (ARCLK), 1 milyar 875 milyon 500 bin TL nominal tutarda borçlanma aracı ihracı gerçekleştirdiğini açıkladı. 3 ayda bir kupon ödemesi gerçekleştirilecek tahvilin ihracında yıllık bileşik faiz %55,26 olurken tahvilin 6 Nisan 2026 vade sonlu olduğu belirtildi.

Kardemir Karabük Demir Çelik (KRDMD), yurt içi ve yurt dışında yük taşımacılığı esaslı olmak üzere her türlü demiryolu, karayolu, denizyolu ve havayolu taşımacılığı alanında faaliyet göstermek üzere yeni bir şirket kurduğunu bildirdi. Şirketin Karlimtaş Kardemir Liman İşletmeciliği ve Taşımacılık adıyla 200 milyon TL sermaye ile kurulduğu açıklandı.

BİST hisselerini bünyesinde bulunduran TUR ETF’deki açığa satış pozisyonları özellikle SI (short interest) rasyosunda tarihin en düşük seviyesine geriledi. Azalan SI rasyosunun yabancı yatırımcı nezdinde artan bir iyimserliğe işaret ediyor olabileceği düşünülüyor.

DÜNYA

ABD, dünyanın en büyük çip üreticisi Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) isimli şirketin Arizona’da fabrika kurmasına yardımcı olmak için 6,6 milyar dolar hibe ve 5 milyar dolar kredi vermeyi planlıyor.

Tesla CEO’su Elon Musk, uzun zamandır beklenen Robotaksi’nin 8 Ağustosta tanıtılacağını açıkladı. Robotaksi, sahiplerinin şirketin de komisyon alacağı otonom bir taksi hizmeti işleterek araçlarını kiralama yoluyla para kazanmalarına olanak tanıyabilecek yeni nesil otonom bir araç.

Varlık yöneticisi Blackstone, AIR Communities olarak bilinen özel kiralık konut firması Apartment Income gayrimenkul yatırım ortaklığını borç dahil 10 milyar dolara satın alacağını açıkladı.

Geçtiğimiz günlerde OpenAI tarafından yayınlanan yapay zeka destekli ses klonlama aracının ardından yapay zeka destekli dolandırıcı aramaları da gündeme daha sık gelmeye başladı. Yakınları tarafından aranarak acil paraya ihtiyacı olduğu söylenen kişiler, yakınlarına ait telefon numarasından yakınlarının sesiyle aldıkları bu çağrılar karşısında hiçbir şüpheye düşmüyorlar. Wired, AI ses klonları tarafından yapılan bu aramaları nasıl fark edebileceğimiz hakkında öneriler hazırladı.

Wired, öncelikle yapay zeka tarafından yapılan aramalarda ses ve konuşma hızından yola çıkarak sesin sahte olduğunun algılanmasının çok da mümkün olmadığını söylüyor. Daha önce duraksamalar ve gecikmeler gibi faktörler belirgin olsa da artık yeni gelişmelerle konuşmanın yapay zeka tarafından yapılıp yapılmadığının anlaşılmasının mümkün olmadığını bilmek gerekiyor.

Ayrıca her sesin taklit edilebileceğini de unutmamak gerekiyor. Instagram’a attığınız bir video ya da kısa bir sesli mesaj ile bile rahatlıkla ses klonlanabiliyor. Bu nedenle ‘benim başıma gelmez’ diye düşünmek ne yazık ki çok gerçekçi değil.

Güvenlik uzmanlarına göre, dolandırıcıların bir aramayı spesifik bir telefon numarasından geliyor gibi göstermeleri oldukça kolay. Bu nedenle ister bankadan ister devlet kurumlarından ister yakınlarınız tarafından aranın, para veya kişisel bilgilerin talep edildiği durumlarda dolandırılıyor olabileceğinizi mutlaka değerlendirmekte fayda var. Uzmanlar telefonu kapatıp onları yeniden aramanızı veya görüntülü arama ya da güvenilir uygulamalar üzerinden mesaj veya e-mail gönderme gibi yöntemlerle teyit etmenizi öneriyor.

Önerilen başka bir uygulama da güvenli sözcük belirlemek. Özellikle iletişim kurmanın zor olabileceği yaşlılar veya aramayı yeniden teyit etmekte zorlanabileceğiniz yakınlarınızla bir tehdit durumunda kim olduklarını teyit edebilecekleri önceden belirlenmiş bir güvenli sözcük veya cümle kararlaştırmanın bir yöntem olabileceği belirtiliyor.

Bu yöntemlerle teyit edemediğiniz durumlarda, yakınlarınıza kişisel bir soru sormak da önerilen bir yöntem. En son birlikte ne yediğiniz, nerede olduğunuz gibi sorularla karşınızdaki kişinin gerçekten yakınınız olup olmadığını anlayabilirsiniz.

Son olarak dolandırıcıların özellikle acil durum hissi yarattıkları ve duyguların yoğun olduğu bir etkileşim sağladıklarını fark etmek önem taşıyor. İnsanların acil durumlarda ve duygusal etkileşimlerde dürtüsel davranmaya yönelik yaklaşımları dolandırıcıların çok sık faydalandığı bir durum. Bu nedenle bu türden hisler yaratan aramalarda dolandırılıyor olabileceğinizi düşünmek ayrıca önem taşıyor.

Herkese sevdikleriyle mutlu ve keyifli tatiller diliyoruz. Bayramdan sonra görüşmek üzere.