Kamuda 100 milyarlık tasarruf hedefi

Günaydın.

7 Mayıs Pazartesi Tepe Noktası Bülteni’ni 8 dakikada okuyabilirsin.

Cumhurbaşkanı Erdoğan kamuda taşıtlar, binalar, haberleşme giderleri, cari harcamalar, hizmet içi eğitim, yurt dışı seyahat, kamu istihdamı gibi alanlarda tasarruf yapılacağını açıkladı ve 100 milyar liralık tasarruf hedefi koydu.

Microsoft, kendi yapay zeka dil modelini piyasaya sürmeye hazırlanıyor ve güneşte yaşanan patlamalar / fırtınalar Asya ülkelerinde radyo dalgalarında kesilmelere sebep oluyor.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, dünkü seansını yüzde 0.10 düşüşle, 10.267,09 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 10.202,03, en yüksek 10.325,68 puanı gören BİST 100 endeksi, bir önceki günkü kapanışının 9.79 puan altına indi. Endeksin dolar bazında değeri ise 318.04$ seviyesinde bulunuyor.

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Dün Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde yapılan Kabine Toplantısı’nın ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kamuda tasarruf yapılacak alanları açıkladı. Kamuda taşıtlar, binalar, haberleşme giderleri, cari harcamalar, hizmet içi eğitim, yurt dışı seyahat, kamu istihdamı gibi alanlarda tasarrufu destekleyecek adımlar atılacağını belirten Erdoğan enflasyonu tek haneye düşürmeye kararlı olduklarını belirtti.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) Reel Efektif Döviz Kuru verilerini açıkladı. Buna göre TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru Nisan ayında 59,77’ye yükselirken Mart ayında bu değer 58,10 olarak kaydedilmişti. Mart ayında 88,97 olan Yİ-ÜFE bazında reel efektif döviz kuru endeksi ise 91,64’e yükseldi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Mart ayına ilişkin “Türk Bankacılık Sektörünün Konsolide Olmayan Ana Göstergeleri” raporunu yayınladı. Rapora göre Mart ayında Türk bankacılık sektörünün aktif büyüklüğü 25 trilyon 872 milyar 823 milyon lira olurken sektörün aktif toplamı 2023 yıl sonuna göre 2 trilyon 322 milyar 590 milyon lira arttı.

DÜNYA GÜNDEMİ

Avrupa İstatistik Ofisi, Avrupa Birliği ve Euro Bölgesi’nin mart ayı Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verilerini açıkladı. Verilere göre AB’de ÜFE Mart ayında bir önceki aya kıyasla %0,5 düşerken 2023’ün aynı ayına göre %7,6 azaldı. Euro Bölgesinde ise Mart ayında aylık bazda %0,4, yıllık bazda ise %7,8 geriledi.

ABD Hazinesi’nin bu hafta 125 milyar dolarlık borçlanma yapacağı öngörülüyor. Hazine tahvilleri geçen hafta Fed’in enflasyondaki iyileşmenin yetersiz olduğunu değerlendirerek faiz artışı yapmaması ve tarım dışı istihdam artışının beklentilerin altında kalmasıyla değer kazandı. ABD 2 yıllık tahvil getirisi geçen haftayı yaklaşık 18 baz puan ekside tamamlarken 10 yıllıkların getirisi ise 16 baz puana yakın düştü. Yatırımcıların ilgisi daha çok kısa vadeli tahvillere yoğunlaşırken ABD Hazinesi bu hafta 42 milyar dolarlık 10 yıl vadeli ve 25 milyar dolarlık 30 yıl vadeli tahvil ihalesi ile daha uzun vadeli tahvillere talebi test edecek. Hükümet ayrıca 3 aylık geri ödeme ihalelerinin bir parçası olarak 58 milyar dolarlık 3 yıllık tahvil satacak.

BİST

Koç Holding (KCHOL), Temel Ticaret ve Yatırım’a ait olan Tofaş ve Otokar hisselerinin bir kısmının satın alındığını açıkladı. Açıklamaya göre Otokar’ın sermayesinin %2,70’ine denk gelen paylar toplam 1,6 milyar TL bedelle ve Tofaş’ın sermayesinin %0,04’üne karşılık gelen A grubu paylar toplam 47,2 milyon TL bedelle satın alındı.

Kuzey Boru (KBORU), yurt içi ve yurt dışında satış sözleşmeleri imzaladığını bildirdi. Yurt içinde altyapı içme suyu ve kanalizasyon yapımı boru alım işi kapsamında KDV dahil 50,1 milyon TL değerinde sözleşme imzalanırken yurt dışında ise başta Fransa ve İtalya olmak üzere çeşitli Avrupa ülkelerinde altyapı boru alım işi kapsamında 960 bin 199 dolarlık sözleşme imzalandı.

Fonet Bilgi Teknolojileri (FONET), Tokat İl Sağlık Müdürlüğü tarafından açılan Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi Hizmet Alımı ihalesinde en iyi teklifi verdiğini açıkladı.

DÜNYA

Microsoft, kendi yapay zeka dil modelini piyasaya sürmeye hazırlanıyor. Alphabet’in Google’ı ve OpenAI ile rekabet edebilecek büyüklükte yeni bir şirket içi yapay zeka dil modelini eğiten Microsoft, MAI-1 adını verdiği yeni modeli geliştirmek için bir süredir Nvidia’nın grafik işlem birimleriyle donatılmış büyük sunucu kümelerini ve büyük miktarda veriyi biriktiriyordu.

ABD’li kredi kartı şirketi Visa ve JPMorgan Chase’in J.P. Morgan Payments birimi, şirketin Visa Direct ağı aracılığıyla ABD’de daha hızlı yurt içi ödemelerin sunulması amacıyla stratejik işbirliği kurduklarını açıkladı.

ABD merkezli yönetim danışmanlığı şirketi Accenture ve yazılım şirketi Oracle, müşterilerinin üretici yapay zekayı benimsemelerini hızlandırmalarına yardımcı olmak amacıyla yeni bir işbirliği kurduğunu açıkladı. Buna göre şirketler veri gizliliğini ve güvenliğini sağlarken verimliliği artırmak, esnekliği geliştirmek ve üstün müşteri ve çalışan deneyimleri sunmak için Oracle Cloud Infrastructure (OCI) Generative AI’dan yararlanacak.

Güneş’te son birkaç gündür çok güçlü güneş patlamaları gerçekleşiyor. 2-3 Mayıs’ta meydana gelen patlamalar 3 ülkede radyo dalgalarının kısa süreli olarak kesilmesine yol açarken 5 Mayıs’ta iki büyük patlama daha meydana geldi. Avustralya, Japonya ve Çin’de radyo dalgalarında kesintiler tespit edilirken Çin’in tamamının etkilenmediği belirtiliyor. Güneş patlamaları 11 yıllık döngüde sıklıkları değişecek şekilde gerçekleşiyor ve uzmanlara göre bu 11 yıllık döngünün zirve noktasında bulunuyoruz ve önümüzdeki aylarda patlamaların sıklığının artması da bekleniyor. Güneş fırtınalarının şiddetine göre dünyayı doğrudan etkilediği uzun zamandır biliniyor. 1912 yılında gerçekleşen bir manyetik fırtına, yeryüzünü doğrudan etkilemiş ve telgraf iletişimini 2 gün sekteye uğratıp pek çok yerde elektrik kesintilerine yol açmıştı. Bu kesintilerden bir tanesinin ise New York tren istasyonunun yanmasına sebep olduğu biliniyor. Aradan geçen 112 yılda tüm yaşamımızın teknoloji etrafında şekillendiği düşünüldüğünde güneş fırtınalarının yol açabileceği risklerin bir bilim kurgu senaryosundan daha gerçek olduğu aşikar.

Yarın görüşmek üzere.