🪙 TCMB net rezervi pozitife döndü

Günaydın.

31 Mayıs Cumartesi Tepe Noktası Bülteni’ni 11 dakikada okuyabilirsin.

Bugünün Türkiye gündeminde TCMB rezervlerinin pozitife dönmesi, TÜİK’in açıkladığı GSYH ve dış ticaret verileri ve Resmi Gazete’de yayınlanan Türk Ticaret Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun dikkat çekiyor.

Dünya gündeminde öne çıkan haberlerde AB’nin Enerji Şartı Anlaşması’ndan çekilmesi, Euro Bölgesi enflasyonu ve eski ABD Başkanı Trump’ın “sus payı” davasında suçlu bulunması var.

Teknoloji haberlerinde ise 2 ertelemeden sonra, hala devam eden helyum sızıntısına rağmen ilk insanlı test uçuşunu yapmak üzere bugün fırlatılacak Boeing’in Starliner uzay aracını ve Çin’de açılan dünyanın yapay zeka doktorlara sahip ilk hastanesini yazdık.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, dünkü seansını yüzde 0,77 düşüşle, 10.400,48 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 10.358,55, en yüksek 10.724,90 puanı gören BİST 100 endeksi, bir önceki seans kapanışının 80.82 puan altına indi. Endeksin dolar bazında değeri ise 323.08$ seviyesinde bulunuyor.

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB), analitik bilançosundan bankacıların yaptığı hesaplamaya göre, 29 Mayıs tarihinden itibaren Merkez Bankası’nın swap hariç net rezervi 4 yıl 2 ay aradan sonra ilk kez pozitife döndü.

TCMB tarafından açıklanan haftalık para ve banka istatistiklerine göre bankacılık sektörünün toplam mevduatı, 24 Mayıs ile biten haftada önceki haftaya göre yaklaşık 147,9 milyar lira artarak 16 trilyon 634,4 milyar liraya yükselirken TL mevduat faizindeki gerileme de hızlandı. TL mevduat faizi iki haftada 6,4 puan düşüş kaydetti.

TCMB, Döviz Dönüşümlü Kur Korumalı Mevduat/Katılma (DDKKM) toplam stok bakiyesi Nisan ayında 1,5 milyar dolar gerileyerek 72,8 milyar dolara indi. Açıklanan verilere göre toplam KKM bakiyesinin yaklaşık 75 milyar dolar civarında olduğu görülüyor. Ek olarak TCMB, bir süredir ekonomistlerin talep ettiği kur korumalı mevduatlarla ilgili veri setinin artık aylık frekansta ve zaman serisi olarak Aylık Para ve Banka İstatistikleri kapsamında yayımlanacağını açıkladı.

TCMB politika faizini sabit tuttuğu Mayıs toplantısının özetinde hizmet enflasyonundaki katılığa vurgu yaparken, miktarsal sıkılaşma mesajlarını yeniledi. TCMB son zorunlu karşılık hamlesiyle sistemden yaklaşık 550 milyar TL çekildiğini belirtti.

TÜİK 2024 yılının ilk çeyreğine ilişkin Gayrisafi Yurt İçi Hasıla verilerini açıkladı. Verilere göre ekonomi ilk çeyrekte yıllık bazda %5,7 büyüme kaydetti. Bu döneme ilişkin piyasaların genel beklentisi de %5,7 büyüme gerçekleşmesi yönündeydi.

Yine TÜİK’in açıkladığı Nisan 2024 Dış Ticaret verilerine göre, dış ticaret açığı Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %12,9 artarak 9 milyar 863 milyon dolara yükseldi. Veri aylık bazda dokuz ayın en yüksek dış ticaret açığı olarak kaydedildi.

Resmi Gazete’de yayınlanan Türk Ticaret Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile birlikte aralarında Rekabetin Korunması Hakkında Kanun, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu da olmak üzere çeşitli kanunlarda değişiklik yapıldı.

Bloomberg’in haberine göre Paris merkezli Mali Eylem Görev Gücü (FATF) yetkililerinin ziyaretinden sonra Türkiye’nin gri listeden çıkması yolunda önemli ilerleme kaydedildi. Nihai karar 28 Haziran’da yapılacak genel kurul toplantısında verilecek.

DÜNYA GÜNDEMİ

Avrupa Birliği (AB) ülkeleri, Birlik ve Atom Enerjisi Topluluğu’nun (Euratom), enerji sektöründeki yatırımları koruyan Enerji Şartı Anlaşması’ndan çıkmasına onay verdi. AB Komisyonu, geçen yıl iklim endişeleri nedeniyle anlaşmadan koordineli şekilde çekilmeyi teklif etmişti.

AB Komisyonu, İtalya’da kurulacak çip üretim tesisine 2 milyar euro kamu desteği sağlanmasına onay verdi. Açıklamada STMicroelectronics’in Sicilya’da kuracağı yeni yarı iletken üretim tesisine verilecek desteğin Avrupa Çip Yasası’nda belirtilen hedefler doğrultusunda Avrupa’nın yarı iletken teknolojilerinde arz güvenliğini, dayanıklılığını ve dijital egemenliğini güçlendireceği belirtildi.

Eurostat verilerine göre Euro Bölgesi’nde enflasyon beklentilerin üzerinde artarak yıllık yüzde 2,6 artış gösterdi.

Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York’ta yargılandığı “sus payı” davasında hakkındaki 34 suçlamanın hepsinden jüri tarafından suçlu bulundu. Trump’a verilecek ceza 11 Temmuz’da açıklanacak.

ABD’de bankacılık sektörünün karı bu yılın ilk çeyreğinde önceki çeyreğe kıyasla yüzde 79,5 arttı.

BİST

Kervan Gıda (KRVGD), Manisa’da 325 bin metrekare arazi üzerine 25 MW kapasiteli güneş enerji santrali yatırımı gerçekleştirdiğini ve santralin kurulu gücünün yarısını oluşturan 12,5 MW gücündeki kısmın devreye alınarak elektrik üretimine başlandığını açıkladı.

Pasifik Teknoloji (PATEK), bağlı ortaklığı TİTRA Teknoloji A.Ş.’nin stratejik hedefleri doğrultusunda büyümesini finanse etmek üzere 242,85 milyon TL fon yatırımı sağladığını bildirdi.

Girişim Elektrik (GESAN), Vangölü Elektrik Dağıtım tarafından gerçekleştirilen Şönt Reaktör Tesisi Yapım İşi ihalesinde 65,5 milyon TL ile en iyi teklifi verdiğini duyurdu.

Türkiye İş Bankası (ISCTR), takipteki krediler portföyünün 1,8 milyar TL tutarındaki kısmını oluşturan alacakların 773,7 milyon TL’lik satış bedelini nakden tahsil edilmek üzere Gelecek Varlık Yönetimi, Ortak Varlık, Efes Varlık ve Sümer Varlık’a devredildiğini açıkladı.

Pınar Su (PINSU), sermayesini tamamı iç kaynaklardan karşılanmak suretiyle 200% bedelsiz artırarak 284,3 milyon TL’ye çıkaracağını bildirdi.

DYO Boya (DYOBY), sermayesini tamamı iç kaynaklardan karşılanmak suretiyle 200% artış ile 300 milyon TL’ye çıkaracağını duyurdu.

DÜNYA

Visa ve Mastercard, ATM ücretlerini yapay olarak yüksek tutmakla suçlandıkları ve tüketicilerin toplu olarak açtığı davada toplam 197,5 milyon dolara uzlaştı. Uzlaşma anlaşmasına göre Visa 104,7 milyon dolar, Mastercard ise 92,8 milyon dolar ödemeyi kabul etti.

ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi, Tesla’nın emniyet kemeri uyarı sistemindeki bir arıza nedeniyle 125 bin 227 aracın geri çağrıldığını açıkladı. Geri çağrılan araçlar 2012-2024 model S, 2015-2024 Model X, 2017-2023 Model 3 ve 2020-2023 Model Y araçlarından oluşuyor.

Apple, kullanıcıların bireysel uygulama işlevlerini sesleriyle kontrol etmelerine de olanak tanıyacak bir hamle ile Siri sanal asistanını daha gelişmiş bir yapay zeka ile yenilemeyi planlıyor.

Yapay zeka devi OpenAI, The Atlantic ve Vox Media ile içerik ve ürün ortaklığı imzaladığını açıkladı.

Google, yapay zeka ve bulut hizmetlerine artan talebe istinaden Malezya’ya 2 milyar dolar yatırım yapacağını açıkladı.

Birden fazla kez fırlatılma tarihi ertelenen Boeing’in Starliner uzay aracının ilk insanlı test uçuşu bugün gerçekleştirilecek. Ancak NASA ve Boeing, Starliner’ı bu aşamada fırlatarak önemli bir risk alıyor. NASA ilk olarak 6 Mayıs’taki fırlatmayı arızalı bir valf nedeniyle 17 Mayıs’a ertelemişti. Ancak 17 Mayıs’taki planlamanın da iptal edilmesiyle birlikte valfin değiştirilmesi üzerine yapılan çalışmalar sırasında Starliner yakıt sisteminde de helyum kaçağı olduğu da tespit edildi. NASA düzenlediği basın toplantısında helyum sızıntısının son derece yavaş olduğunu ve sızıntının uzay aracı için tehlike oluşturmayacağını açıkladı. Starliner bugün saat 12:25’te (ET) ilk insanlı test uçuşunu gerçekleştirerek 2 NASA astronotunu Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) götürmek üzere Atlas V roketiyle fırlatılacak. Eğer fırlatma tarihi yeniden ertelenmezse Starliner 2 Haziran’da ISS’e ulaşacak ve 10 Haziran’da Dünya’ya dönecek. Geçtiğimiz yıllarda yapılan insansız test uçuşlarının ikincisinde Starliner, Uluslarası Uzay İstasyonu ziyaretinin ardından Dünya’ya döndüğünde okyanus yerine karaya inerek bir ilke imza atmıştı. Karaya inen ilk Amerikan kapsülü olma özelliğini kazanan Starliner’ın bir süredir ilk insanlı test uçuşunu gerçekleştirmesi bekleniyordu.

Çin, dünyanın ilk yapay zeka hastanesinin açılışını yaptı. Tamamen yapay zeka doktorlar tarafından yönetilecek ve günde 3 bin hastayı tedavi edebilecek kapasitedeki hastane, Agent Hospital olarak adlandırılıyor. Pekin’deki Tsinghua Üniversitesi araştırmacıları tarafından geliştirilen hastane, 6 aylık yoğun bir ARGE sürecinin ardından kullanıma hazır hale getirildi. Hastanedeki yapay zeka doktorların ABD Tıp Lisansı Sınavı sorularına dayanan MedQA veri seti üzerinde yapılan testlerde yüzde 93.06 başarı oranına sahip olduğu ve danışma, muayene, teşhis, tedavi ve takip süreçlerinin tamamını üstlenebildiği belirtiliyor.

Pazartesi görüşmek üzere.