🛒 TÜİK, ilk kez mevsim etkilerinden arındırılmış TÜFE'yi yayımladı

Günaydın.

7 Ekim Pazartesi Tepe Noktası Bülteni’nde bugün;

TCMB, aylık fiyat gelişmeleri raporunda yıllık enflasyonun enerji ve hizmetlerde belirgin bir şekilde gerilediğini, ancak Eylül ayında işlenmemiş gıda fiyatlarının yüksek bir artış kaydettiğini bildirdi.

TÜİK, Eylül ayında mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici fiyat endeksini yayımlayarak aylık artışın yüzde 2,80 olduğunu, manşet enflasyonun ise yüzde 2,97 olduğunu belirtti.

OECD Sermaye Piyasaları ve Finansal Kuruluşlar Dairesi Başkanı Serdar Çelik, küresel piyasalar açısından faizlerin salgın öncesi seviyelere göre daha yüksek olacağını ve mevcut borçluluk nedeniyle borç ödeme maliyetlerinin artacağını, bunun da devlet bütçelerinde kesintilere ve şirketlerin zorlanmasına yol açacağını belirtti; bu sürecin yakından izlenmesi gerektiğini vurguladı.

Bu hafta ABD’de faiz açıklamaları takip edilecek. Küresel piyasalarda, Orta Doğu'daki gerilim ve ABD'deki karışık ekonomik veriler dalgalı bir seyir izlenmesine neden oldu; özellikle İran’ın İsrail'e yönelik balistik füze saldırısı yatırımcıların risk iştahını azalttı.

Çinli BYD'nin Manisa'daki fabrikası için ÇED süreci başlatıldı; inşaat aşamasında ortalama 2.500 kişi çalışacakken, işletme döneminde 3 vardiya halinde toplam 12.000 kişinin istihdam edilmesi planlanıyor.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, günü yüzde 2.37 artışla, 9,109.34 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 8,850.42, en yüksek 9,109.34 puanı gören BİST 100 endeksi, dünkü kapanışının 211.11 puan üzerine çıktı. Endeksin dolar bazında değeri ise 266.34$ seviyesinde bulunuyor.

Ekim ayının ilk günlerinde aracı kurumların model portföylerinde en çok tercih edilen hisseler belirlendi. Foreks Haber'in derlediği verilere göre, en beğenilen hisseler arasında Turkcell, THY, Migros, BİM ve Akbank yer aldı. Turkcell, 28 model portföyün 17'sinde, THY 16'sında, Migros ve BİM 13'ünde, Akbank ise 10'unda bulunuyor.

Model portföylerde toplam 67 farklı hisse senedi yer alırken, en yüksek hedef fiyat ortalamaları sırasıyla Turkcell için 141,56 TL, THY için 441,37 TL ve BİM için 711,93 TL olarak belirlendi. Koç Holding, yüzde 85,95 getiri potansiyeli ile en yüksek potansiyele sahip hisse olurken, onu Coca-Cola İçecek ve Mavi Giyim takip etti. Turkcell'in getiri potansiyeli ise yüzde 62,81 olarak kaydedildi.

✨ Haftanın temettü dağıtacak hisseleri ve tarihleri;

🎉 Geçtiğimiz hafta en çok kazandıran hisseler;

PAPIL %11.69, OBAMS %10.75, ENERY %9.63, ANSGR %4.39, VAKBN %3.40

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Eylül ayı aylık fiyat gelişmeleri raporunu yayımlayarak yıllık enflasyonun tüm ana gruplarda, özellikle enerji ve hizmetlerde belirgin bir düşüş gösterdiğini duyurdu. Eylül ayında tüketici fiyatları %2,97 oranında artarken, yıllık enflasyon %49,38’e geriledi. Gıda fiyatlarında ise, bir önceki ay düşüş yaşanırken, Eylül ayında işlenmemiş gıda alt grubundan kaynaklanan yüksek bir artış kaydedildi. İşlenmiş gıda fiyat artışının ise daha ılımlı olduğu belirtildi.

Raporda ayrıca, enerji fiyatlarının ılımlı bir seyir izlediği ve temel mal grubundaki aylık fiyat artışının giyim, ayakkabı ve dayanıklı tüketim mallarının etkisiyle bir miktar yükseldiği vurgulandı. Hizmet grubundaki fiyat artışının da güçlü kalmaya devam ettiği, bu dönemde okula dönüş etkisinin özellikle hizmet enflasyonu üzerinde belirginleştiği ifade edildi. Kira enflasyonunun, yüksek sözleşme yenileme oranlarıyla güçlü seyrini sürdürdüğü belirtildi. Son olarak, üretici fiyatlarındaki artışın önceki aya göre yavaşladığı ve yıllık üretici enflasyonunun da gerileme eğilimini sürdürdüğü kaydedildi. TCMB, raporun kamuoyuyla paylaşım saatini 18.00 olarak güncelledi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Eylül ayına ait mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici fiyat endeksi (TÜFE) verilerini ilk kez yayımladı. Bu verilere göre Eylül ayında aylık enflasyon %2,80 artış gösterdi. Manşet enflasyon ise aynı dönemde %2,97 olarak kaydedilmişti. İşlenmemiş gıda, enerji, alkollü içecekler ve tütün grubu hariç fiyatlar ise %2,71 arttı. Çekirdek enflasyon ise bu gruptan bağımsız olarak %2,96 artarak son dört ayın en yüksek seviyesine ulaştı.

Ana gruplar incelendiğinde, hizmet enflasyonundaki yüksek artış dikkat çekti. Hizmetler grubunda aylık artış %3,96 olurken, mallar grubundaki artış %2,27 ile genel enflasyonun altında kaldı. Özellikle kirada, mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre %6,55’lik bir artış yaşandı. Kirayı %5,58 ile diğer işlenmemiş gıdalar izlerken, işlenmemiş gıda fiyatları da aylık %5,33 oranında yükseldi.

DÜNYA GÜNDEMİ

OECD Sermaye Piyasaları ve Finansal Kuruluşlar Dairesi Başkanı Serdar Çelik, küresel borçluluk konusunda önemli uyarılarda bulundu. Eylül ayındaki açıklamalarında, faiz oranlarının düşmesini bekleseler de bu seviyelerin salgın öncesi döneme göre daha yüksek olacağını belirtti. Bu durumun, devletlerin bütçelerinde kesintilere ve şirketlerin maliyetlerinde zorluklara yol açacağını vurgulayan Çelik, mevcut borçluluk düzeylerinin dikkate alınarak süreçlerin yakından izlenmesi gerektiğini ifade etti. Salgın döneminde yapılan kamu harcamalarının yan etkilerinin dünya genelinde enflasyona yol açtığını, ancak günümüzde enflasyon açısından daha pozitif bir hava oluştuğunu da ekledi.

Çelik, gelişmiş ülkelerde kurumsal yatırımcıların rolünün arttığını, ABD’de bu oranın %70-80 seviyelerinde olduğunu aktardı. Ancak gelişmekte olan ülkelerde, Türkiye de dahil olmak üzere, kurumsal yatırımcıların piyasalardaki etkisinin hala düşük seviyelerde olduğunu belirtti. Sürdürülebilir tahvillerin büyüme potansiyelinin yüksek olduğunu vurgulayan Çelik, bu tahvillerin son yıllarda önemli bir artış gösterdiğini ancak piyasada hâlâ küçük bir paya sahip olduğunu söyledi. Sürdürülebilir tahvillerin etkinliğinin artırılması için şirketlerin verdikleri sözleri tutup tutmadıklarına dair yaptırımların olmaması gibi zayıflıkların giderilmesi gerektiğini dile getirdi. Bu zayıflıkların, yatırımcıların güvenini zedelediğini ve proje eksikliği sorununun da sürdürülebilir tahvillerin potansiyelini kısıtladığını vurguladı.

Küresel piyasalarda, Orta Doğu'daki gerilim ve ABD'deki karışık ekonomik veriler, geçen hafta dalgalı bir seyir izlenmesine neden oldu. Özellikle İran’ın İsrail'e yönelik balistik füze saldırısı ve bölgedeki çatışmalar, yatırımcıların risk iştahını azalttı. ABD'de Eylül ayı tarım dışı istihdam verileri, 254 bin kişilik artışla beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, işsizlik oranı %4,1'e geriledi. Ancak jeopolitik riskler, piyasa güvenini zayıflattı ve Fed’in kasımda 25 baz puanlık bir faiz indirimi yapma olasılığı güçlendi.

ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %3,96’ya yükselirken, dolar endeksi %2 artışla 102,5 seviyesine çıktı. Altın ons fiyatı %0,2 azalarak 2,653.5 dolara gerilerken, Brent petrol varil fiyatı 8,3 dolarlık artışla 77,9 dolara ulaştı. Tüm bu gelişmeler, yatırımcıların dikkatini gelecek hafta açıklanacak enflasyon verilerine ve ekonomik aktiviteye yönlendirdi.

Çinli otomotiv üreticisi BYD'nin Manisa'da inşa edeceği fabrika için Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci başlatıldı. Bu proje, yaklaşık 1 milyar dolarlık bir yatırımla, Manisa Organize Sanayi Bölgesi'nde 200 bin kapasiteli şarj edilebilir hibrit ve elektrikli otomobil üretimi yapmayı hedefliyor. Fabrika, inşaat aşamasında ortalama 2,500 kişiyi istihdam ederken, işletme aşamasında toplamda 12,000 kişiye iş olanağı sunacak. İnşaatın 2025 yılında başlaması ve 2026'nın ilk çeyreğinde üretime geçilmesi planlanıyor.

Fabrikanın atık yönetim stratejisi, sıfır atık politikası çerçevesinde oluşturulacak ve atıkların kaynağında azaltılmasına odaklanılacak. Atıkların türüne göre ayrıştırılması ve geri dönüşüm ile enerji geri kazanım süreçlerine dahil edilmesi hedefleniyor. Ayrıca, fabrika içerisinde üretim süreçlerinde çevresel etkilerin minimize edilmesi için gerekli tesisler kurulacak; test parkuru ve sürdürülebilir mobilite teknolojilerine yönelik AR-GE binası gibi yapılar da projeye dahil edilecek. Bu projeyle birlikte, hem yerel istihdamın artırılması hem de çevre dostu üretim yöntemlerinin benimsenmesi amaçlanıyor.

BİST