🔍 Maliye'den 3400 büyük şirkete vergi denetimi; 23 milyar liralık eksik beyan belirlendi

Günaydın.

14 Ekim Pazartesi Tepe Noktası Bülteni’nde bugün;

Bu hafta piyasalarda merkez bankalarının faiz kararları ön planda. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 19 Ekim'de yapacağı toplantıda faiz oranını belirleyecek. Piyasa analistleri, TCMB'nin faiz oranını yüzde 50 seviyesinde tutmasını bekliyor ve ilk indirim hamlesinin Aralık ayında yapılabileceğini öngörüyor.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Vergi Denetim Kurulunun (VDK) ülke genelinde büyük şirketlere yönelik yoğun bir denetim programına hazırlandığını belirtti.

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), ocak-eylül döneminde toplam otomotiv üretiminin geçen yılın aynı dönemine göre gerilediğini bildirdi.

Türkiye Kalkınma Fonu (TKF) Genel Müdürü Elif Altuğ, yaklaşık 90 milyon dolarlık bir kaynağın girişimcilik ekosistemine aktarılarak, yıl sonunu 5-7 yatırımla kapatmayı hedeflediklerini açıkladı.

Çin, ekonomisini canlandırmak için yeni mali önlemler açıkladı. Bu önlemler, deflasyonda olan ve 2024 büyüme hedefini tutturamama riski taşıyan dünyanın ikinci büyük ekonomisini canlandırmak için hayati önem taşıyor.

IMF Başkanı Kristalina Georgieva, IMF'nin üye ülkelerin borçlanma maliyetlerini yıllık yaklaşık 1,2 milyar dolar azaltacak önlemleri onayladığını açıkladı.

Hindistan, mikro çipler ve diğer kritik teknolojilerle Rusya'nın ikinci büyük tedarikçisi haline gelerek, ABD ve AB'nin Rusya'nın savaş kapasitesini kısıtlama çabalarını zorlaştırıyor, teknoloji bölümümüzde konuyla ilgili detaylı bir incelemeye yer verdik.

Bu hafta piyasalarda takip edilecek veriler;

• ABD tarafında, New York Fed sanayi endeksi, perakende satışlar ve haftalık işsizlik maaşı başvuruları gibi veriler açıklanacak.

• Avrupa Merkez Bankası (AMB) toplantısında ise faizlerde 25 baz puanlık bir indirim yapılması bekleniyor.

• Asya’da ise Japonya ve Çin’den gelecek veriler dikkat çekecek. Çin’de dış ticaret dengesi, Japonya’da sanayi üretimi ve enflasyon gibi önemli veriler takip edilecek.

Duyuru: Referans programımızın ilk ödülleri sahiplerini bulmuştur kendilerini tebrik ederiz. Yeni ödülümüz “Dansla İşe Gitmek, Efsane yatırımcıya dair her şey: 1966-2012, Warren Buffett” kitabıdır. Herkese iyi şanslar!

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, günü yüzde 0.98 düşüşle, 8,876.22 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 8,836.95, en yüksek 9,080.68 puanı gören BİST 100 endeksi, dünkü kapanışının (87.88) puan altına indi. Endeksin dolar bazında değeri ise 259.36$ seviyesinde bulunuyor.

  ✨ Bu hafta temettü dağıtacak şirketler;

🎊 Geçtiğimiz haftanın en çok kazandıran hisseleri;

TKFEN %27.02, OTKAR %10.18, OBAMS %9.26, ADEL %8.35, FROTO %6.23

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Vergi Denetim Kurulu'nun (VDK) büyük şirketlere yönelik kapsamlı bir denetim seferberliği başlatacağını açıkladı. Bu denetim programı, ilk etapta 500 vergi müfettişinin katılımıyla 31 ilde yoğunlaşacak ve ilerleyen dönemlerde tüm ülkeye yayılacak. Denetimlerin amacı, kayıt dışı ekonomiyle mücadele ve vergi matrahlarının eksik beyan edilmesini önlemek olarak belirleniyor.

Şimşek, risk analizleri kapsamında 3 bin 400 büyük şirketin izaha davet edileceğini, bu süreçte sosyal medya gelirlerinin beyan edilmemesi gibi konuların da sorgulanacağını ifade etti. İlk hesaplamalara göre, izaha davet edilen şirketlerin toplamda 23 milyar lira vergi matrah farkını eksik beyan ettikleri tespit edildi. Bakan, dürüst mükellefleri koruma vurgusu yaparak, vergi adaletini sağlamak için denetimlerin devam edeceğini ve kayıtdışılıkla mücadele etmeye kararlı olduklarını belirtti.

Türkiye’de 19 Ekim'de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz kararı izlenecek; piyasa katılımcıları faiz oranının yüzde 50'de sabit kalmasını öngörüyor ve ilk indirim hamlesinin Aralık ayında gerçekleşeceği tahmin ediliyor. Ayrıca, bütçe dengesi ve konut fiyat endeksi gibi ekonomik veriler de bu hafta takip edilecek.

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), 2024 yılının ocak-eylül dönemine ait üretim ve ihracat verilerini açıkladı. Bu dönemde toplam otomotiv üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 gerileyerek 1 milyon 597 adet olarak gerçekleşti. Otomobil üretimi ise yüzde 5 azalarak 657 bin 148 adede düştü. Özellikle ticari araç grubunda üretim düşüşleri dikkat çekti; ağır ticari araç üretimi yüzde 23, hafif ticari araç üretimi ise yüzde 9 oranında geriledi.

İhracatta ise toplam otomotiv ihracatı 729 bin 515 adet olarak aynı seviyelerde kalırken, otomobil ihracatı yüzde 1, ticari araç ihracatı ise yüzde 1 arttı. Traktör ihracatı ise yüzde 23 azalarak 11 bin 179 adede düştü. Otomotiv sanayisinin toplam ihracatı, yılın 9 aylık döneminde yüzde 2 artarak 26,7 milyar dolara ulaştı. Toplam pazar ise geçen yıla göre yüzde 2 gerileyerek 881 bin 442 adede ulaşırken, otomobil pazarında küçük bir artış görüldü. Yılın 9 ayında yerli araçların payı otomobil satışlarında yüzde 29, hafif ticari araç pazarında ise yüzde 30 olarak kaydedildi.

Türkiye Kalkınma Fonu (TKF) Genel Müdürü Elif Altuğ, yıl sonunu 5-7 yatırımla kapatmayı hedeflediklerini açıkladı. Yatırım yapılması düşünülen şirket sayısının 20'nin üzerinde olduğunu belirten Altuğ, yaklaşık 90 milyon dolarlık bir kaynağın girişimcilik ekosistemine aktarılabileceğini vurguladı. TKF’nin 5 özel fon ve 3 girişim sermayesi yatırım fonu ile yönetiminde 4,3 milyar lira büyüklüğünde kaynak bulunduğunu ve bu miktarın yıl sonunda 5 milyar lirayı aşabileceğini öngördü.

Altuğ, siber güvenlik, fintek, mobilite ve sağlık teknolojileri gibi alanlara yatırım yapmayı planladıklarını belirtti. Ayrıca, doğrudan yatırıma yönlendirilebilir 40-45 milyon dolarlık kaynaklarının bulunduğunu ifade etti. TKF, girişim sermayesi yatırımlarında 250 bin ile 1 milyon dolar arasında, özel sermaye yatırımlarında ise 5 milyon dolara kadar yatırım yapabilmekte. Altuğ, ayrıca 2025 yılında hayata geçmesi planlanan Etki Fonu ile nitelikli yatırımlar yapmayı hedeflediklerini açıkladı.

DÜNYA GÜNDEMİ

Çin, ekonomisini canlandırmak için yeni mali önlemler açıkladı. Bu kapsamda, konut sektörüne destek sağlamak amacıyla yerel yönetimlerin daha fazla borçlanma imkanı tanınacak. Maliye Bakanı Lan, borçlanmanın ve bütçe açığının artırılabileceğini belirterek, özel amaçlı tahvillerin konut alımlarında kullanılacağını ifade etti.

Yerel yönetimlerin, özel tahvil gelirlerini satılmayan konutları satın alarak sübvansiyonlu konutlara dönüştürmelerine izin verilecek. Ayrıca, hükümetin bu yıl 1 trilyon yuanlık özel devlet tahvili ihraç etme hedefini zamanında tamamlayacağı duyuruldu. Maliye Bakanlığı, yerel yönetimlerin borç sorunlarını çözmelerine yardımcı olmayı ve konut piyasasını istikrara kavuşturmayı hedefliyor. Bu adımlar, Çin'in 2024 büyüme hedefini gerçekleştirmek için kritik öneme sahip.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, IMF'nin üye ülkelerin borçlanma maliyetlerini yıllık yaklaşık 1,2 milyar dolar azaltacak önlemleri onayladığını duyurdu. Bu önlemler, özellikle zorlu bir küresel ortamda ve yüksek faiz oranlarının sürdüğü bir dönemde, üye ülkelerin finansman koşullarını iyileştirmeyi amaçlıyor.

Onaylanan paket, IMF’nin borçlanma maliyetlerini yüzde 36 oranında düşürecek ve 2026 mali yılı itibarıyla ek ücrete tabi olacak ülke sayısını 20'den 13'e indirecek. Georgieva, bu reformun 1 Kasım'da yürürlüğe gireceğini ve IMF'nin değişen dünya koşullarında üyelerine etkili bir şekilde hizmet vermeye devam etmesine yardımcı olacağını belirtti. Ayrıca, ücretlerin tüm üyelerin katkı sağladığı ve ihtiyaç duyduklarında destek alabildiği bir borç verme ve risk yönetimi çerçevesinin önemli bir parçası olduğunu vurguladı.

Bu hafta piyasalarda merkez bankalarının faiz kararları önemli bir gündem maddesi olacak. ABD tarafında, New York Fed sanayi endeksi, perakende satışlar ve haftalık işsizlik maaşı başvuruları gibi veriler izlenecek. Avrupa Merkez Bankası (AMB) toplantısında ise faizlerde 25 baz puanlık bir indirim yapılması bekleniyor. AMB’nin tutanakları, üyelerin dezenflasyon sürecinden memnun olduklarını ancak daha fazla gevşeme konusunda temkinli olduklarını ortaya koydu. Üyeler, çekirdek enflasyon ve hizmet sektöründe fiyat baskılarının devam edebileceğini vurguladılar. Asya’da ise Japonya ve Çin’den gelecek veriler dikkat çekecek. Çin’de dış ticaret dengesi, Japonya’da sanayi üretimi ve enflasyon gibi önemli veriler takip edilecek.

Hindistan, Rusya'ya kısıtlı teknolojilerin ikinci büyük tedarikçisi haline geldi. ABD ve Avrupa'daki yetkililer, Hindistan’ın mikro çipler, devreler ve makine aletleri gibi kritik teknolojilerin ihracatının bu yıl Nisan ve Mayıs aylarında 60 milyon doları aştığını ve Temmuz’da 95 milyon dolara yükseldiğini belirtti. Bu veriler, Rusya’nın askeri sanayi kompleksine giden hassas teknolojilerin yaklaşık beşte birinin Hindistan üzerinden ulaştığını gösteriyor.

Bu durum, ABD ve müttefiklerinin, Rusya’nın Ukrayna’daki savaş kapasitesini kısıtlama çabalarının ne kadar zorlu olduğunu ortaya koyuyor. Zira birçok kısıtlı ürünün doğrudan Rusya’ya ihracatı yasak, bu nedenle Rusya bu ürünleri üçüncü ülkeler aracılığıyla temin ediyor. Hindistan, bu süreçte önemli bir aktarma noktası olarak dikkat çekiyor, ancak Hindistan yetkilileri, bu konuyu gündeme getiren diplomatik girişimlere pek yanıt vermiyor. Ayrıca Hindistan, Rusya’dan aldığı petrol nedeniyle de dikkat çekiyor.

ABD ve AB, Hindistan’ı izleme altına almış durumda; zira bazı Hintli firmalar, Batı yaptırımlarına maruz kalma riski taşıyor. ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, Hindistan Sanayi Konfederasyonu'na, Rusya'nın askeri sanayiyle iş yapan Hintli şirketlerin yaptırım riski ile karşı karşıya olduğunu bildiren bir mektup göndermiştir. Hindistan’ın bu rolü, hem Rusya'nın savaş çabalarını besleyen bir unsur olarak hem de Batılı ülkelerle olan ilişkileri açısından zorlu bir denge oluşturuyor.

BİST