🔴 Türkiye'nin İsrail kararına İsrail'den misilleme geldi!

Günaydın.

20 Mayıs Pazartesi Tepe Noktası Bülteni’ni 9 dakikada okuyabilirsin.

Bu hafta gözler Perşembe günü yapılacak olan PPK toplantısında olacak. Türkiye’nin İsrail ile ticareti kesme kararının ardından İsrail’den de misilleme geldi. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, stokçuluk ve fahiş fiyatlarla ilgili düzenlemeye yönelik açıklama yaptı.

Ons gümüş fiyatı 2013’ten bu yana 30 doları geçerek rekor seviyeye ulaştı. Ayrıca bu hafta Borsa İstanbul’da 2 şirket halka arz olacak.

Teknoloji haberlerinde ise “yapay zekanın babası” Geoffrey Hinton’ın yapay zekanın insanların işlerini elinden alma ihtimaline karşı evrensel temel gelir önerisini ve ABD yönetiminin sualtı internet altyapılarının bakımında çalışan Çinli firmalara yönelik casusluk endişelerini yazdık.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, Cuma günkü seansını yüzde 3,14 artışla, 10.643,58 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 10.356,99, en yüksek 10.652,28 puanı gören BİST 100 endeksi, bir önceki günkü kapanışının 323.62 puan üzerine çıktı. Endeksin dolar bazında değeri ise 330.01$ seviyesinde bulunuyor.

  
  

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Bu hafta gözler Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın Perşembe günü yapılacak olan Para Politikası Kurulu toplantısında alınacak faiz kararında olacak.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kamuda tasarruf tedbirlerine ilişkin Cumhurbaşkanı Genelgesiyle Bakanlığa bağlı malmüdürlüklerinin yeniden yapılandırılması talimatı verdiğini belirterek ilk aşamada 100, ikinci aşamada 200 olmak üzere toplam 300 malmüdürlüğünün kapatılmasının sağlanacağını açıkladı.

Türk Yatırım Fonu Guvernörler Kurulu Açılış Toplantısı’nda konuşan Mehmet Şimşek, Türk Devletleri Teşkilatı bünyesindeki işbirliği çerçevesinde Türk Yatırım Fonu’nun operasyonel hale getirilerek güçlendirildiğini ve 500 milyon dolar kayıtlı sermaye ile kurulacak fonun hem kamu hem özel sektör yatırımlarının ivmelenmesini sağlayacağını söyledi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, stokçuluk ve fahiş fiyatla ilgili düzenlemede cezalarda ciddi artışlar olacağını belirterek stokçulukta bir takvim yılı içinde 3 defa yakalanan firmalara kapatma cezası uygulanacağını belirtti.

Türkiye’nin İsrail ile ticareti kesme kararının ardından İsrail’den misilleme kararı geldi. İsrail, Türkiye ile olan serbest ticaret anlaşmasını feshedecek ve kalan diğer ithalatlar için de %100 gümrük vergisi uygulayacak.

Birleşmiş Miletler (BM), Ocak ayında yayınladığı Dünya Ekonomik Durumu ve Beklentiler 2024 raporunun yıl ortası güncellemesini paylaştı. Raporda kısa vadeli küresel ekonomik görünümün ihtiyatlı bir şekilde iyimser olduğu belirtilirken bu yıla ilişkin küresel ekonomik büyüme tahmini yüzde 2,7’ye çıkarıldı. Raporda Türkiye’de ekonomik büyümenin bu yıl yüzde 3,2 olmasının beklendiği belirtildi.

DÜNYA GÜNDEMİ

Ons gümüş fiyatı, 2013’ten bu yana ilk kez 30 doları aşarak rekor kırdı.

Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), yılın birinci çeyreğine ilişkin ülkenin en önemli ticaret ortaklarını açıkladı. Buna göre Almanya ile Çin arasındaki mal ticareti Ocak-Mart döneminde %11,7 azalırken Almanya’dan Çin’e ihraç edilen malların değeri ise %1,1 düşüş gösterdi. Aynı çeyrekte Almanya ile ABD arasındaki toplam ticaret hacmi 63,2 milyar euroyken Çin ile 60 milyar euroda kaldı. Böylece Çin, Almanya’nın en önemli ticaret ortağı olma konumunu ABD’ye kaptırmış oldu.

IMF Sözcüsü Julie Kozack, düzenlediği basın toplantısında küresel ekonomideki gelişmeleri değerlendirdi. ABD yönetiminin Çin’e yönelik yaptırımlarını değerlendiren Kozack, ABD’nin açık ticaret politikalarını sürdürmesinin ülkeye daha iyi hizmet edeceğini belirterek iki ülkenin ticari gerilimlerini çözmek için birlikte çalışması gerektiğini ifade etti.

BİST

Borsa İstanbul’da bu hafta 2 şirket halka arz oluyor. 22-23 Mayıs tarihlerinde talep toplayacak olan Onur Yüksek Teknoloji A.Ş. 49,50 TL fiyat ile eşit dağıtım yöntemiyle arz olacak. ONRYT kodu ile işlem görecek olan şirketin halka arz büyüklüğü ise 976 milyon TL olarak açıklandı. 23-24 Mayıs tarihlerinde talep toplayacak olan Özyaşar Tel ve Galvanizleme San. A.Ş. ise 28,00 TL fiyat ile eşit dağıtım yöntemiyle arz olacak. OZYSR kodu ile işlem görecek olan şirketin arz büyüklüğü ise 873 milyon TL olarak açıklandı.

CVK Maden (CVKMD), Türkiye’deki madencilik sektöründe önemli bir satın alma işlemi gerçekleştirerek Hollanda merkezli Virtus Mining şirketinin %70 hissesini satın almak için Metallurgium Investment ile anlaşma sağladı.

DÜNYA

Microsoft, bulut bilişim müşterilerine Nvidia tarafından üretilen bileşenlerle rekabet etmesi beklenen ve AMD yapay zeka çiplerinden oluşan bir platform sunmayı planladığını açıkladı.

Sosyal medya platformu Reddit, içeriğinin ChatGPT’de yer alması için OpenAI ile bir ortaklık kurduğunu açıkladı.

Çinli elektrikli araç üreticisi Xpeng’in iştiraki Xpeng AeroHT, uçan arabasını 2026 yılında müşterilere teslim etmeyi hedeflediğini bildirdi.

Walt Disney, Warner Bros Discovery ve Fox’un yeni spor yayın hizmeti Venu Sports’un bu sonbaharda yayına başlayacağı belirtildi.

Yapay sinir ağlarındaki öncü çalışmaları nedeniyle “yapay zeka”nın babası olarak nitelendirilen Geoffrey Hinton, yapay zeka teknolojisinin insanların işlerini elinden alma ihtimali konusunda oldukça endişeli olduğunu belirtti. Hinton buna çözüm olarak yıllardır gündemde olan evrensel temel geliri önerdi. Evrensel temel gelir, çalışma durumu ne olursa olsun belirli bir nüfustaki tüm yetişkinlere yapılan düzenli ödeme anlamına geliyor. Evrensel temel gelir yöntemi, yapay zekanın ekonomik etkisini azaltmanın bir yolu olarak uzun süredir uzmanlar tarafından öneriliyordu. Hinton’a göre yapay zeka, üretkenliği artıracak ve daha fazla zenginlik yaratacak. Ancak hükümetler müdahale etmedikçe bu durum yalnızca zenginleri zengin edecek ve daha düşük gelirli insanların ise işlerini kaybetmesine yol açacak. Hinton teknolojinin 5 ila 20 yıl içinde çok büyük bir tehdit oluşturabileceğini düşünüyor.

ABD yönetimi, Google ve Meta gibi teknoloji devlerinin sualtı kablolarına bakım yapan Çinli firmaların casusluk yaptığından şüpheleniyor. Küresel internet ve telekomünikasyon altyapısının çalışabilmesi için denizlerin altında çok sayıda dev kablo döşenmesi gerekiyor. Bu kabloların bir kısmı devletlere aitken bir kısmı da Google, Meta, Amazon gibi teknoloji devlerine ait. Teknoloji devleri bu kabloların bakımı için başka şirketlerle çalışıyor ve bu şirketler arasında Çinli firmalar da bulunuyor. ABD’li yetkililer ise Çinli tamirat ve bakım gemilerinin sualtı kabloları için ulusal güvenlik tehdidi oluşturduğunu düşünüyor. Hem ticari hem de askeri anlamda büyük önem taşıyan bu kabloların bakımlarını yapan Çin Komünist Devleti’ne bağlı S.B. Submarine System tarafından tahribata uğratılabileceğinden endişe ediliyor. S.B. Submarine System gemilerinin sık sık radardan kaybolup radyo sessizliğine geçmesi de casusluk endişelerini artırıyor.

Yarın görüşmek üzere.