🧛🏽 Vampir Dronelar geliyor: Pili bitse de yere inmeyecek

Günaydın.

9 Mayıs Perşembe Tepe Noktası Bülteni’ni 10 dakikada okuyabilirsin.

Bugünün gündeminde Türkiye’nin Azerbaycan’la imzaladığı anlaşmalar, kamuda tasarruf tedbirleri ve TCMB’nin TL depo alım ihalesi var. Bu hafta halka arz olacak ikinci şirket bugün itibarıyla talep topluyor olacak.

Teknoloji gündeminde ise şarj için yere inmek zorunda kalmayan vampir dronelar, Microsoft’un ABD istihbaratı için geliştirdiği yapay zeka modeli ve Türkiye’yi süper iletken elektron hızlandırıcısı teknolojisine sahip dünyadaki dört ülkeden biri yapan TARLA elektron hızlandırıcısını yazdık.

Keyifli okumalar.

• BİST 100 endeksi, dünkü seansını yüzde 0,86 düşüşle, 10.247,75 puandan kapattı. Gün içerisinde en düşük 10.233,84, en yüksek 10.383,25 puanı gören BİST 100 endeksi, bir önceki günkü kapanışının 88.75 puan altına indi. Endeksin dolar bazında değeri ise 317.61$ seviyesinde bulunuyor.

  
  

TÜRKİYE GÜNDEMİ

Türkiye ile Azerbaycan arasında 11. Dönem Karma Ekonomik Komisyonu Protokolü kapsamında 4 anlaşma imzalandı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Azerbaycan Başbakanı Ali Asadov başkanlığında Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde imzalanan anlaşmalar, küçük ve orta ölçekli işletmelerin kalkınması, ticaretin kolaylaştırılması ortak çalışma grubu kurulması, su alanında işbirliği kurulması ve hayvan hastalıkları ile mücadelede işbirliği alanlarında imzalandı.

S&P Global Kıdemli Direktörü Frank Gill, Türkiye’nin kredi notuna yönelik değerlendirmede bulundu. geçtiğimiz günlerde, S&P’nin 11 yıl sonra Türkiye’nin kredi notunu B’den B+’ya yükseltmesi sonrası Gill, bir not artışı daha olması için Türkiye’nin net rezervlerine bakılacağını ve Türkiye ekonomisinde sert inişi göz ardı etmediklerini belirtti.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Nisan ayına ilişkin nakit gerçekleştirmelerini açıkladı. Verilere göre hazine nakit dengesi Nisan ayında 237 milyar lira açık verdi. Kur farklarından kaynaklanan artış 5 milyar 412 milyon lira olurken kasa/banka net hesabında da 134 milyar 126 milyon lira azalış görüldü.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), miktarsal sıkılaşma konusunda yeni bir adım atarak 200 milyar TL tutarında TL depo alım ihalesi açtı. İhalede teklif tutarı 102,2 milyar TL, kazanan tutar 89,6 milyar TL oldu. İhalede ortalama faiz yüzde 49,98 olarak gerçekleşti.

TCMB eski başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, sosyal medya hesabında mevduat faizinde sınırlı da olsa başlayan düşüşü değerlendirdi. Mevduat faizinin düşüş nedenlerinin piyasada TL likidite fazlası nedeniyle fiili gecelik faizlerin TCMB politika faizinin altına gelmesi ve para piyasası fonlarına gelen stopajın mevduat rekabetini azaltması olduğunu belirten Kara, TCMB’nin depo ihalesiyle birincisine tedbir aldığını ve ikincisine yapacak pek bir şey olmadığını belirtti.

Enflasyonu düşürme çabalarında kamuda tasarruf tedbirleri devreye sokuluyor. Yılın ikinci yarısından itibaren sıkı şekilde uygulanması planlanan tasarruf tedbirleri arasında zorunlu ihtiyaçlar dışındaki harcamalara ve yeni fiziki binalara ödenek aktarımı ile kamu binası alım ya da kiralanmasına izin verilmemesi, personel ve araç ihtiyaçlarının diğer kamu kurumlarından karşılanması, makam araçları veya kamuya ait taşıtların kullanımına sınırlama getirilmesi ve fiziki gerçekleşmeleri yolun başında olan kamu yatırımlarına ödenek aktarımı yapılmaması bulunuyor.

DÜNYA GÜNDEMİ

Dünyanın en büyük kripto para borsası Binance, beşinci rezerv kanıtını yayınlayarak platformda tutulan varlıkların büyüklüğünü gözler önüne serdi. 1 Mayıs itibarıyla borsadaki Bitcoin miktarı %2,28 artış ile 581 bin 758’e ulaşırken Etherium miktarında ise %1,97 azalışla 4 milyon 358 bin 684’e gerileme gerçekleşti. Binance’in rezerv kanıtları, kullanıcıların platformda tuttuğu varlıkların 1:1 oranında karşılanabileceğini gösteriyor.

Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis), Nisan ayına ilişkin iflas başvurusu verilerini açıkladı. Ekonomideki durgunluk ve yüksek faiz maliyetleri nedeniyle şirket iflasları Nisanda bir önceki yılın aynı ayına kıyasla %28,5 yükselirken Mart ayında da bir önceki yıla göre %12,3 artış görülmüştü.

BİST

Bu hafta halka arz olacak olan ikinci şirket Koç Metalurji, bugün itibarıyla talep toplamaya başlıyor. 9-10 Mayıs tarihinde talep toplayacak Koç Metalurji, pay başına 20,5 liradan arz olacak ve halka arz büyüklüğü 2,5 milyar TL değerinde. Bugün talep toplamaya devam edecek olan Altınay Savunma ise pay başına 32 TL’den talep topluyor ve halka arz büyüklüğü 1,8 milyar TL değerinde.

Türk Eximbank (EXIMB), AIIB garantisi altında bir bankalar konsorsiyumundan 285,7 milyon dolar tutarında 10 yıl vadeli kredi anlaşması imzaladığını duyurdu. Banka ayrıca 1 milyar euro değerinde ikinci bir anlaşma daha yaptı.

Agrotech Yüksek Teknoloji (AGROT), emlak varlıklarının dijitalleştirilmesi konulu tokenizasyon alanına yatırım kararı aldığını ve uzman bir kuruluşun söz konusu alanda faaliyet gösteren anonim şirketinin %82,5 oranındaki hissesini satın aldığını duyurdu.

Alarko Holding (ALARK), bağlı ortaklığı Alarko Tarım Sanayi’nin jeotermal enerjiye dayalı seracılık alanında faaliyet gösteren Nata Tarım Üretim’in %100 paylarını 20,2 milyon dolar karşılığında satın aldığını bildirdi.

Bor Şeker (BORSK), 2024-2025 üretim sezonu için çiftçiler ile toplam 781 bin 545 ton pancar üretimi için sözleşme imzaladığını duyurdu.

Ayes Çelik (AYES), Dilovası Fabrikası’nın üretim ve kapalı stok alanının genişletilmesi için tahmini 15 milyon TL değerinde yatırım yapacağını açıkladı.

DÜNYA

ABD, Çinli teknoloji devi Huawei’ye çip ihracatı için verilen bazı lisansları iptal etti. Hangi lisansların iptal edildiği belirtilmezken bu hamle Huawei’nin ilk yapay zeka özellikli dizüstü bilgisayarı olan ve Intel’in yeni Core Ultra 9 işlemcisi tarafından desteklenen MateBook X Pro’nun geçen ay piyasayı sürülmesinden sonra geldi. Reuters’ın haberine göre, ABD’nin iptal ettiği lisansların arasında Intel ve Qualcomm’un çiplerine yönelik lisansları da bulunuyor.

Visa, çevrimiçi kart dolandırıcılığıyla mücadele için Visa Account Attack Intelligence (VAAI) hizmeti kapsamında üretken yapay zeka bileşenleri kullanmaya başladı.

Amazon, küresel telekom pazarına girmek için yaptığı anlaşmayla, Telefonica Almanya’nın 1 milyon 5G müşterisini bu ay içinde Amazon Web Services’in bulutuna taşıyacağını açıkladı. İspanyol Telefonica grubunun yan kuruluşunun bu hamlesi, mevcut bir mobil operatörün çekirdek ağını genel buluta aktardığı küresel bir ilk olma özelliği taşıyor.

Güney Danimarka Üniversitesi’ndeki mühendisler, bir drone’un yere inmesine gerek kalmadan neredeyse sonsuza kadar uçabileceği bir teknoloji geliştirdi. “Vampir drone” olarak anılan bu dronelar, uçmaya devam edebilmelerini sağlamak için elektrik hatlarından gelen elektrikle besleniyor. Drone, kenetlenme mekanizması, sensörleri ve yapay zeka sistemi sayesinde pillerini her şarj etmesi gerektiğinde elektrik hattını tanıyabiliyor ve yüksek gerilim kablosuna yaklaşıp altından ona tutunarak elektrik emiyor. Pilleri dolduğunda ise sistemdeki bir devre akımı kesiyor, mıknatıs çalışmayı durduruyor ve kenetlenme mekanizması açılarak drone elektrik hattından ayrılıyor.

Microsoft, ABD’deki istihbarat ajansları tarafından kullanılması için özel bir yapay zeka modeli geliştirdi. Microsoft’un açıklamasına göre 18 aydır geliştirilen araç, OpenAI’ın dil modeli GPT-4’ten güç alıyor. İnternete bağlı olmadan çalışan tamamen izole bir sürüm olan yapay zeka aracı sadece ABD hükümetinin erişebildiği özel bir ağ üzerinde bulunuyor. Model, istihbarat ajanlarının gizli bilgileri analiz etmesi için kullanılacak.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen Türk Hızlandırıcı ve Işınım Laboratuvarı (TARLA) Elektron Hızlandırıcısı’nın devreye girdiğini duyurdu. TARLA elektron hızlandırıcı, Türkiye’yi süper iletken elektron hızlandırıcısı teknolojisine sahip dünyadaki dört ülkeden biri haline getiriyor. TARLA’nın sahip olduğu teknolojik altyapının uygulamalı temel bilim ve mühendislik dallarında araştırmaların önünü açması bekleniyor.

Yarın görüşmek üzere.