GÖRÜŞ: 2024 Yazılım Sektörü Maaşları Neden Düşük?

Günaydın.

Emrah Kürkcü Türkiye’de yazılım sektörü maaş aralığı ve maaşların neden düşük olduğuna dair bir görüş kaleme aldı. Bu yazıyı 6 dakikada okuyabilirsin.

Keyifli okumalar.

2024 YAZILIM SEKTÖRÜ MAAŞLARI NEDEN DÜŞÜK?

2018 yılından beri düzenli olarak X’te yazılım sektörü maaş anketi düzenleyen Önceki Yazılımcı 2024 yılı anket verilerini paylaştı.

Anonim ve herkesin katılımına açık olarak yürüttüğü ankette katılımcılara net maaşlarını soran Önceki Yazılımcı, ankete bu yıl 5.989 kişinin katıldığını belirtti. Anket verilerine göre katılımcıların %11.7si kadın, %88.3’ü ise erkek. Verilerin toplandığı grubun %53’ü İstanbul, %17’si ise Ankara’da yaşıyor. Verilerde katılımcıların çoğunun remote ve hibrit çalıştığı görülüyor. Çalışanların zam periyodu %59 oran ile yılda 2 olarak görülüyor.

Önceki Yazılımcı, elde ettiği verileri pozisyonlara ve deneyime göre farklı kırılımlara ayırmış. Bu kapsamda en düşük maaşın 27.500 TL ile junior deneyimde QA/Manual Test ve ardından 30.500 TL ile junior deneyimde Front-End Developer pozisyonlarında olduğu görülüyor. En yüksek maaş ise 152.500 TL ile Director of Software Development pozisyonunda. Önceki Yazılımcı anket verilerini geniş kapsamlı kategori ve kırılımlarla birlikte geçmiş yıllarda yaptığı anketlerin verileriyle birlikte paylaşıyor. Buradan erişebilirsiniz.

Bu anketin sonuçları açıklandığında bir çok farklı tepkiye neden oldu. İnsanlar piyasanın doyuma ulaştığı, sektörün eski cazibesinin kalmadığı, Avrupa’nın en ucuz işçiliği olduğu ve işverenlerin ankete müdahale ettiği yorumlarını yaptılar. Bütünde ise maaşlar düşük bulundu.

Bu yoruma şartlı olarak hak veriyorum. Maaşların düşük olması Türkiye’nin mevcut durumuyla da ilgili olmakla beraber küresel faktörler de söz konusu. Örneğin pandemi döneminde gerçekleşen eve kapanmalarla birlikte çevrimiçi tüketimin planlanandan çok daha fazla olmasının etkisiyle sektör bir anda çok hızlı büyüdü ve bu büyüme yazılımcı talebini de hızla artırdı. Normalleşme süreciyle birlikte ise çevrimiçi tüketim ister istemez azaldı ve bu azalma küresel ekonomik krizle bir araya gelince sektörde küresel ölçekte büyük işten çıkarmalar oldu.

Küresel etkilerin yanı sıra bir de yerel etkiler söz konusu. Türkiye’ye özel durumları değerlendirdiğimizde öncelikle küresel krizden kat kat daha büyük bir ekonomik krizle karşılaşıyoruz. Bu durum ülkemizde emeğe olan talebin küresele göre çok daha fazla azalması anlamına geliyor.

İkinci konu, tıpçıların gölgesinde kalsa da yazılım sektöründe yetişmiş insan kaynağını büyük ölçüde beyin göçüyle kaybediyor olmamız. Başlangıçta bu beyin göçü, içeride yazılımcı emeğine talebi artırdı ancak bunun maaşlara pozitif etkisi çok az oldu çünkü üst seviye (Senior) bir geliştiricinin yapacağı işi birden fazla orta (Middle) seviye geliştirici ile çözmeye çalıştık. Aynı durum middle-junior durumunda da geçerli. Böyle olunca da üst seviye geliştiricinin alacağı maaş bölünerek orta seviye geliştiricilere dağıtıldı.

Bu duruma ek olarak etiketler de (junior-middle-senior) değerini kaybetmeye başladı. Senior yerine iş yapmaya çalışan middle geliştiricilerden bir kısmı, sadece işin yönetilebilmesi adına donanım olarak senior olmasa da yönetimsel olarak senior etiketine kavuştu. Bu durumla birlikte de etiketin reelde hak ettiği maaş artışını alamadı. Maaşlardaki orantısızlık bu etiket standardının bozulmasıyla da oldukça ilişkili.

Maaş oranlarının düşüklüğünü etkileyen başka bir faktör ise eğitim kalitemizin düşüklüğü. Üniversitelerde açılan bölümler çoğalıyor, kurslar çoğalıyor, çevrimiçi kurslar yazılım eğitimine erişimi çok kolaylaştırıyor ama eğitimin kalitesi bir türlü yükselmiyor. Yazılımcı adaylarının ve başlangıç (junior) seviye geliştiricilerimizin çoğunun algoritmik yetenekleri oldukça zayıf ve kendilerini yetiştirmek için çok az çaba sarfediyorlar. Ezbere öğrenilmiş birkaç bilgi, ezbere yapılmış kopyala-yapıştır projelerle sektöre tutunmaya çalışıyorlar ancak karşılarına özgün bir problem çıktığında algoritmik düşünemediklerinden zorlanıyorlar.

Yazılım temeli itibarıyla matematiğin bir dalı olan ayrık matematiğin gerçekleştirimidir. Bu noktada bırakın üst seviye matematik konularını, 3 sayının ortalamasını matematiksel olarak bilmeyen adaylara denk geliyoruz. Bu 3 sayının ortalamasını bulan programı yazmaktan bahsetmiyorum, doğrudan bu işlemi matematiksel olarak yapamamaktan bahsediyorum. Eğitimdeki bu kalitesizlik de sektörü, bizzat birkaç firmada şahit olduğum Hintli yazılımcıyla iş çözme noktasına getiriyor.

Hali hazırda küresel ve yerel anlamda maaş düşüklüğüne sebep olan pek çok faktöre eğitim kalitemizin kötülüğünü de ekleyince maaşların beklenen miktarı bulması iyice zorlaşıyor. Bu nedenle, evet maaşlar düşük ancak arka planda üzerinde durulması gereken sektörel problemler de yatıyor. Eminim okurken yapay zeka ve alandaki gelişmeler de aklınızdan geçmiştir, bu konuyu da bir başka yazıda tartışmak dileğiyle.